اکسپو دبی با عنوان پیوند اذهان و خلق آینده با حضور ۱۹۸ کشور جهان از ۹ مهر ۱۴۰۰ در حالی در دبی آغاز بکار کرده که کرونا همچنان چالش اول جهان در بخش های مختلف به ویژه اقتصاد و تجارت و صنعت گردشگری است؛ اگر چه این رویداد به دلیل همه گیری با یکسال تاخیر برگزار و به سنت همیشگی ۶ ماهه تا ۱۱ فروردین ۱۴۰۱ ادامه خواهد داشت، اما به نظر می رسد با شتاب واکسیناسیون عمومی، جهان آرام آرام از خواب سنگین کرونایی بیدار و برای گردهمایی ها و رویدادهای جهانی در ماههای آینده آماده می شود.
اکسپوها بنا به فلسفه ذاتی اگر چه اقتصادی و تجاری هستند، اما بنا به رخ نمایی مرسوم در همه رویدادهای جهانی از ورزشی و هنری تا علمی و صنعتی، آثار فرهنگی و هنری ویترین چشم نواز برای نمایشگاهی با این وسعت و معرفی و آغاز تعاملات بین المللی است حتی اگر این روابط بستر توسعه و همکاری های اقتصادی یا سیاسی کشورها باشد.
اکسپوها همیشه جشنواره ای از زیبایی های فرهنگی و تمدنی را در خود دارند و کشورها در ۶ ماه فرصتی که دارند علاوه بر ارائه همه توانمندی ها و دستاوردهای اقتصادی و صنعتی و چشم اندازهای آتی و ظرفیت ها و جاذبه های فرهنگی و تمدنی خود را به وضوح به نمایش می گذارند. بر همین اساس معمولا نمایه ورودی پاویون هر کشوری در اکسپو نماد و نشانی از قدمت و اصالت تاریخی و فرهنگی است، زیرا فرهنگ ملت ها را به هم نزدیک تر می کند. وقتی شرکت کنندگان با ظرفیت های فرهنگی و تاریخی کشورهای یکدیگر آشنا شوند و به زبان و مفاهمه مشترک از اهداف و منافع ملی خود برسند هر تعاملی که در این چارچوب شکل می گیرد قطعا به ایجاد و تقویت ارتباطات آنها منجر خواهد شد و این آغازی است برای توسعه رفت وآمدها ملت و رونق صنعت گردشگری.
محمدرضا مجیدی، سفیر سابق ایران در یونسکو، رئیس باشگاه گردشگری فرهنگی پایدار و مدیرعامل انجمن ایرانی همکاری با یونسکو معتقد است: اکسپو برای کشورها و تمدن هایی که در حوزه های فرهنگی و تمدنی، دانشی و صنعت و فناوری حرفی برای گفتن دارند یک سامانه و تریبون بین المللی و فرصتی برای استفاده از این ظرفیت بین المللی است؛ البته برخی کشورها هم که تاریخ و فرهنگ دیرینه ندارند داشته های امروزی، مطالعات آینده پژوهی و پیشرفت ها و دستاوردهای خود را در حوزه اقتصاد، علم و فناوری و صنعت در اکسپو به نمایش می گذارند.
به اعتقاد وی برگزاری اکسپو دوبی پس از حدود ۲ سال از شیوع کرونا در جهان با یک سال تاخیر و با اتکا به واکسیناسیون عمومی، آزمونی برای رویدادهای آتی جهان است و چنانچه واکسیناسیون بر مبنای نظام عادلانه در همه کشورها توزیع شود میتوان به بازگشایی دروازه های جهان و بازگشت جهان به وضعیت عادی را انتظار داشت.
برای بهره برداری از فرصت ها نیازمند «دیپلماسی اکسپو» هستیم
محمدرضا مجیدی پیرامون اینکه اکسپو دبی فرصتی طلایی بر رونق گردشگری در پسا کرونا است، گفت: با توجه به سابقه و اهمیت و جایگاه رویدادی مانند اکسپو در روابط بین الملل معاصر و بازه زمانی که از چندین سال قبل برای برنامه ریزی و آماده سازی وجود دارد، کشورها می توانند برای حضور موفق و تاثیرگذار و تحقق اهداف اقتصادی، تجاری و فرهنگی خود در این رویداد برنامه های دقیق، منسجم و متنوع تدوین و از این ظرفیت و فرصت ارزشمند برای توسعه روابط خود در حوزه های مختلف به صورت مطلوب بهره برداری کنند.
رئیس باشگاه گردشگری فرهنگی پایدار یونسکو پیرامون اینکه اکسپو دبی فرصتی طلایی بر رونق گردشگری در پسا کرونا است، اظهار داشت: حضور در اکسپو به ویژه در این دوره که به دلیل شیوع کرونا با یک سال تاخیر اکنون در حال برگزاری است به یک دیپلماسی فعال و اختصاصی با عنوان دیپلماسی اکسپو نیازمند است که برآیند انواع و اقسام دیپلماسی از دیپلماسی اقتصادی و تجاری -که از اهداف اصلی اکسپو است- تا دیپلماسی فرهنگی، دیپلماسی علم و فناوری، دیپلماسی گردشگری و همچنین دیپلماسی رسانه ای و دیپلماسی عمومی و دیپلماسی سازمان های مردم نهاد را شامل می شود.
در روابط بین الملل امروز، علاوه بر دیپلماسی دولت پایه و دیپلماسی رسمی که حوزه قوه مجریه است، ظرفیت های دیگری در حوزه های حاکمیتی و به ویژه مردم پایه مورد بهره برداری قرار می گیرد. در دیپلماسی حاکمیتی و رسمی مربوط به سایر قوای حاکم از دیپلماسی قضایی و دیپلماسی حقوق بشر گرفته تا دیپلماسی پارلمانی شامل مجالس ملی و محلی مانند مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی شهر و روستا و شهرداری ها برای دستیابی حداکثری به اهداف ملی و تامین منافع ملی بهره گرفته می شود. در رویدادهایی مانند اکسپو میتوان از همه این توان ها استفاده کرد.
رئیس باشگاه گردشگری فرهنگی پایدار یونسکو خاطرنشان کرد: اتاق های سه گانه در اقتصاد ملی اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی، اتاق تعاون و اتاق اصناف که پارلمان بخش خصوصی را شکل می دهند برای مشارکت و همکاری برای حضور موثر در اکسپو بسیار موثر هستند.
اکسپو، فرصتی ارزشمند برای افزایش تعاملات بین المللی
مجیدی گفت: حضور موثر و قدرتمند در اکسپوها در وهله اول به سیاست گذاری روشن، بهره گیری از تجارب گذشته با رویکرد آسیب شناسانه نیازمند است و پس از آن با کاهش نقاط ضعف و چالش ها و افزایش و تقویت نقاط قوت و فرصت ها، از هم اکنون تا اکسپوی بعدی باید برای همه بخش های مشارکت کننده و موثر فرصت سازی شود.
مدیرعامل انجمن ایرانی همکاری با یونسکو تصریح کرد: مدت زمان ۶ ماه برای اکسپو در مقایسه با سایر رویدادهایی که حداکثر ۱۰ روز هستند، فرصت ارزشمندی است که کشورها علاوه بر اینکه حضور در لایه های مختلف اقتصادی، علمی، صنعتی، اجتماعی و فرهنگی به صورت حقیقی و حقوقی می توانند تعاملات بین المللی خود را افزایش دهند و با شناخت بیشتر از فضای ارتباطات بین الملل و حوزه های پیش رو، ظرفیت های ملی خود را معرفی کنند.
حاضران در اکسپو سفیران فرهنگ و اقتصاد ملی هستند
مجیدی ایرانیان حاضر در اکسپو سفیران فرهنگ و تمدن، علم و فناوری و صنعت و اقتصاد ملی ایران دانست و تاکید کرد: همه شرکت کنندگان در اکسپو باید در کنار اهداف شخصی و برنامه های شرکت های خصوصی خود، زیر چتر کلان منافع ملی بتوانند پیام رسان ظرفیت های ملی باشند به همین دلیل در این رویدادها به کشورها پاویون داده می شود.
سفیر سابق ایران در یونسکو افزود: اکنون سازه و فضای اختصاصی ایران در اکسپوی دبی با عنوان پاویون جمهوری اسلامی ایران معرفی و شناخته می شود و در این چارچوب کلی همه بخش های مختلف اقتصادی، تجاری و فرهنگی و صنعتی اعم از دولتی و خصوص سهیم هستند و فعالیت می کنند.
مدیرعامل انجمن ایرانی همکاری با یونسکو گفت: اکسپو برای کشورهایی که در حوزه های فرهنگی و تمدنی، دانشی و صنعت و فناوری حرفی برای گفتن دارند یک سامانه و تریبون بین المللی و فرصتی برای استفاده از این ظرفیت بین المللی است؛ البته برخی کشورها هم که تاریخ و فرهنگ دیرینه ندارند داشته های امروزی، مطالعات آینده پژوهی و پیشرفت ها و دستاوردهای خود را در حوزه اقتصاد، علم و فناوری و صنعت در اکسپو به نمایش می گذارند.
وی اظهار داشت: ایران با تاریخ چندهزار ساله خود هم می تواند از تاریخ و گذشته خود سخن بگوید، هم روند تحولی و تکاملی حاضر و پیش روی را به نمایش بگذارد و هم رویکرد مطالعات آینده پژوهشی و چشم انداز آینده را ارائه کند.
رئیس باشگاه گردشگری فرهنگی پایدار یونسکو خاطرنشان کرد: ایران می تواند با بهره گیری از «دیپلماسی اکسپو» و فرصت رسانه ای این رویداد، برای مقابله و مهار سیاست ایران هراسی استفاده کند و نگاه منفی برساخته رسانه ای را نسبت به کشور در فضای تعاملی اکسپو در منظر و افکار عمومی جهان اصلاح کند.
اکسپو دبی آزمونی برای رویدادهای آتی جهان است
مجیدی با اشاره به قرار گرفتن ایران در نقطه تلاقی سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا گفت: ایران با این وسعت سرزمینی در مرزهای آب و خاکی خود ۱۵ همسایه دارد و با توانمندی ها و ظرفیت های متنوع و غنی در میان کشورهای منطقه غرب آسیا به عنوان قطب فرهنگی، گردشگری، علمی و فناوری شناخته می شود.
مدیرعامل انجمن ایرانی همکاری با یونسکو بیان کرد: ایران در اکسپو دبی می تواند موقعیت ژئوپلتیک، ژئواستراتژیک، ژئوکالچر و ژئواکونومیک را به نمایش بگذارد و از فرصت تاریخی و جغرافیایی برای تامین منافع ملی و تحقق اهداف ملی خود بیشترین استفاده کند.
برگزاری اکسپو دبی بعد از حدود ۲ سال از شیوع کرونا در جهان با یک سال تاخیر و با اتکا به واکسیناسیون عمومی، آزمونی برای رویدادهای آتی جهان است، به نظر می رسد دروازه های جهان در حال گشایش است. البته متاسفانه نوعی بی عدالتی توزیعی در حوزه واکسیناسیون وجود دارد و کشورهای کم برخوردار در مناطق مختلف با کمبود واکسن مواجه هستند. امید است با گسترش دامنه واکسیناسیون جهان به وضعیت عادی بازگردد.
رئیس باشگاه گردشگری فرهنگی پایدار یونسکو با انتقاد از تداوم بی عدالتی توزیعی واکسیناسیون در جهان تصریح کرد: اگر این روند عقب ماندن برخی کشورهای آسیایی، آمریکای لاتین و آفریقایی از گردونه واکسیناسیون کرونا، عواقب و تبعات اجتماعی و اقتصادی به دنبال خواهد داشت.
نظام توزیع عادلانه واکسن کرونا گسترش یابد
مجیدی بیان کرد: اگر قرار است برگزاری رویدادهای جهانی مانند اکسپو دبی تداوم داشته باشد باید روند واکسیناسیون براساس عدالت توزیعی شتاب بیشتری بگیرد. در اجلاس های بین المللی همواره تاکید شده است اگر کشورهای پیشرفته و بیشتر توسعه یافته به اقتصاد ملی خود فکر می کنند باید نظام توزیع عادلانه واکسن را گسترش دهند تا جهان روی آرامش ببیند، در غیر صورت هر از چند گاهی شاهد شیوع سویه های مختلف ویروس کووید ۱۹ خواهیم بود.
وی افزود: حضور موسسات پژوهشی و دانشگاهی، سازمان های مردم نهاد علمی، بهداشتی، فرهنگی و گفت وگو با همتایان خود در پاویون های سایر کشورها در اکسپو یک فرصت طلایی برای پرداختن به عدالت توزیعی واکسیناسیون در جهان، عدالت خواهی برای سلامت بشری و در نتیجه تامین منافع عمومی همه مردم جهان است.
سفیر سابق ایران در یونسکو اظهار داشت: در اکسپو دبی همه باید با یک صدای واحد بر عدالت توزیعی واکسیوناسیون برای خروج همگانی از همه گیری کرونا و احیای اقتصادهای محلی، منطقه ای و جهانی و گسترش و فراگیری واکسیناسیون در همه کشورهای از آسیا تا آفریقا تاکید کنند.
اکسپو و جام جهانی ۲۰۲۲ در همسایگی ایران یک فرصت طلایی هستند
مجیدی برگزاری اکسپو در همسایگی یک فرصت ویژه برای ایران دانست و گفت: اماراتی ها برگزاری رویداد اکسپو و قطری ها میزبانی بازی های جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ را گرفتند، اکسپو دبی تمام نشده، مقدمات برگزاری جام جهانی فوتبال در قطر آغاز می شود، باید با برنامه ریزی از فرصت های طلایی این دو رویداد در منطقه همانند سایر رویدادهای جهانی، بیشترین بهره برداری را انجام دهیم.
رئیس باشگاه گردشگری فرهنگی پایدار یونسکو خاطرنشان کرد: در اکسپوی دبی دیپلماسی اقتصادی و تجاری باید محور قرار گیرد و سایر حوزه های با محوریت دیپلماسی اکسپو مشارکت و همکاری داشته باشند؛ در بازی های جام جهانی – که امیدوارم تیم فوتبال ایران هم در آن حضور داشته باشد- دیپلماسی ورزشی و فوتبال باید محور باشد و سایر حوزه ها همکاری کنند تا از فضای این رویداد که در منطقه ما برگزار می شود و توجه چند میلیارد مردم جهان را به خود جلب می کند، نهایت استفاده را ببریم.
تورهای مشترک اکسپو و سفر به ایران در صورت عادی شدن شرایط کرونا
مجیدی به اهمیت و تاثیر برگزاری اکسپو در منطقه مجاور و همسایگی ایران اشاره کرد بیان کرد: از فرصت اکسپو می توانیم برای معرفی ظرفیت های ایران، جلب و جذب سرمایه گذاران خارجی، ارتقا سطح تعاملات اقتصادی برای توسعه تجاری و افزایش صادرات استفاده کنیم. در حال حاضر برنامه ریزان سفر با توجه به تحولات صنعت گردشگری جهان، تورهای چند مقصدی طراحی می کنند؛ شرکت های خدمات گردشگری برای گردشگرانی که به یک منطقه مانند غرب آسیا وارد می شوند برنامه های جذاب برای سفر به کشورهای مختلف همسایه در همان منطقه را طراحی و ارائه می کنند.
رئیس باشگاه گردشگری فرهنگی پایدار یونسکو افزود: اگر تصمیم دولت درباره صدور مجدد روادید برای گردشگران از آبان ماه اجرایی و شرایط کرونا در کشور عادی شود ۵ ماه فرصت باقی است تا موسسات ایرانی ارائه دهنده خدمات گردشگری با شرکت های خارجی، تورهای مشترک اکسپو دبی و سفر به ایران تعریف کنند که قطعا جاذبه های فرهنگی، تاریخی و طبیعی ایران به ویژه آثار میراث فرهنگی ثبت شده جهانی مورد توجه گردشگران قرار خواهد گرفت.
از فرصت اکسپو برای رونق گردشگری در پساکرونا استفاده شود
مجیدی تاکید کرد: با تبلیغات هدفمند و بازاریابی علمی در فضای اکسپو علاوه بر جذب گردشگر در دوران برگزاری این رویداد، میتوان برای جذب گردشگر در زمان برگزاری جام جهانی هم برنامه ریزی کرد با همین رویکردها و روش ها می توان به رونق و توسعه صنعت گردشگری در آینده نزدیک میتوان امیدوار بود.
رئیس باشگاه گردشگری فرهنگی پایدار یونسکو اظهار داشت: البته نباید همکاری در حوزه گردشگری را به ۶ ماه برگزاری اکسپو محدود کرد، بلکه شرکت های ایران با یک بازاریابی حرفه ای بلندمدت به این همکاری مشترک نگاه کنند و برنامه های مشترک و محصولات متنوع در حوزه گردشگری سلامت، طبیعت گردی، گردشگری فرهنگی میراث پایه، برای بازدید از آثار تاریخی فرهنگی و جاذبه های میراث معنوی برای دوران پساکرونا طراحی کنند.
اکسپو دبی، بهترین فرصت برای حضور در بازار بزرگ اکو، اوراسیا و شانگهای
مجیدی به تصویب عضویت ایران به عنوان نهمین عضو سازمان شانگهای اشاره کرد و گفت: این سازمان بیش از ۴۰ درصد جمعیت جهان را در خود دارد و پهنه بزرگی از مساحت کره زمین را به خود اختصاص داده است، از طرفی دو عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد و چهار قدرت هسته ای جهان و چین به عنوان یکی از دو رهبر قدرت برتر اقتصادی جهان در این سازمان عضو هستند که تا یکی دو سال آینده فرایند حقوقی عضویت ایران کامل می شود فرصتی ارزشمند را پیش روی اقتصاد ملی ما قرار داده است.
سفیر سابق ایران در یونسکو اظهار داشت: از سوی دیگر سند برنامه جامع همکاری جامع ایران و چین و طرح چینی یک کمربند، یک راه و عضویت ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا، فرصت های جدیدی است که پیش روی ایران قرار گرفته است.
رئیس باشگاه گردشگری فرهنگی پایدار یونسکو افزود: اگر بتوانیم در اکسپو دبی از موقعیت ژئوپلیتک و ظرفیت عضویت و حضور در سازمان های بین المللی منطقه ای شانگهای و اوراسیا با بازار گسترده ای که در زمینه های مختلف تحت پوشش دارند، استفاده کنیم، این گسترش مبادلات و انواع دیپلماسی اقتصادی و تجاری می تواند فرصت ساز باشد و به توسعه بازارهای هدف ما در منطقه کمک خواهد کرد.
ایران پل شرق و غرب آسیا است
مجیدی افزود: مخاطبان در اکسپو وقتی در کنار پشتوانه و جاذبه های فرهنگی، تمدنی و تاریخی با موقعیت ژئوپلتیک و ژئو استراتژیک ایران آشنا شوند و تصویر مناسبی از ایران ارائه شود، با توجه به فراهم شدن زمینه و ارتقای ارتباطات گسترده با سازمان های بین المللی، تاثیرگذاری ایران در معادلات و روابط بین المللی و منطقه ای افزایش می یابد.
مدیرعامل انجمن ایرانی همکاری با یونسکو با اشاره به عضویت ایران در سازمان همکاری های منطقه ای گفت: این سازمان با حضور ایران، پاکستان و ترکیه، ۵ جمهوری (قزاقستان، قرقیزستان، ترکمنستان، ازبکستان و تاجیکستان) از آسیای مرکزی، جمهوری آذربایجان از قفقاز جنوبی و افغانستان، یک ظرفیت مهم و یک بازار بزرگ منطقه ای است که با الحاق به شانگهای و اوراسیا جایگاه و موقعیت ویژه ایران به عنوان پل ارتباطی این سازمان ها و مناطق در گذرگاه ترانزیتی شرق و غرب و محور شمال و جنوب تقویت و تثبیت شده است. همه این فرصت ها با برنامه ریزی دقیق قابل بهره بهره برداری در چنین رویدادهایی است.
اکسپو دبی ۲۰۲۰ دقیقا زمان استفاده از فرصت ها و ظرفیت های منطقه ای است، باید از این فرصت طلایی برای تقویت حضور حوزه های مختلف اقتصادی در بازار شانگهای، اوراسیا و اکو، تقویت اقتصادی ملی، بازاریابی محصولات در کنار تقویت صادرات، بازاریابی مواد خام مورد نیاز کشور، انتقال و تبادل فناوری و جستجوی بازار کار برای خدمات فنی و مهندسی استفاده کرد.
جایگاه صنعت گردشگری در سیاست گذاری های توسعه تقویت شود
مجیدی گفت: اگر اراده ملی متبلور در اراده دولت برای خروج صنعت گردشگری از وضعیت کنونی و آوردن این صنعت از حاشیه به متن اقتصاد ملی وجود دارد باید نگاه به گردشگری از سرگرمی و مکملی به موضوع محوری و نگاه اصلی و متنی تبدیل شود.
رئیس باشگاه گردشگری فرهنگی پایدار یونسکو گفت: مدیریت عقلانی اقتصاد بر پرهیز از وابستگی به اقتصاد تک محصولی و خام فروشی تاکید می کند. باید جایگاه گردشگری به عنوان صنعت پاک با کمترین آسیب به محیط زیست، صنعتی درون زا و برون نگر که با کمترین سرمایه گذاری، بیشترین بهره وری را برای اقتصادی دارد، در سیاست گذاری های توسعه و مدیریت کلان تقویت شود.
وی تصریح کرد: گردشگری، صنعتی ثروت آفرین و فقرزدا، عدالت جو و عدالت خواه است و عدالت توزیعی را به همراه دارد. از سوی دیگر در حوزه فرهنگی در سطح ملی و تعاملات بین المللی می تواند به عنوان پیشران دیپلماسی فرهنگی و دیپلماسی علم و فناوری ایفای نقش کند.
اکسپو دبی، فرصتی برای توسعه گردشگری در آسیا
مجیدی با بیان اینکه فقر و بی عدالتی یکی از بستر بروز جنگ و خشونت است، اظهار داشت: متاسفانه خشونت و جنگ در گوشه و کنار همچنان در جهان امروز دیده می شود و همه باید تلاش کنند با ابزار مختلف دیپلماسی، صلح و آرامش و امنیت را به این مناطق برگردانند. یکی از این ابزارها که از چند دهه پیش در دستور کار قرار گرفته است برقراری صلح از طریق گردشگری است. گردشگری گفت وگوی های میان فرهنگی را تقویت می کند، از همین رهگذر میتوان صلح عدالت پایه و عدالت محور را ایجاد و تقویت کرد.
ریشه های جنگ در منطقه حساس غرب آسیا از گذشته های دور وجود داشته است، در سالهای اخیر هم با دخالت قدرت های بیگانه و ایجادگروه های تروریستی جدید این اختلافات افزایش و فرزندان این منطقه سال هاست روی آرامش ندیده اند. به کمک گردشگری باید زمینه های اختلافات قومی، نژادی و مذهبی و فقر و بی عدالتی را در جهان کاهش داد و با بهره گیری از این صنعت و توسعه گفت و گو میان فرهنگی میتوان از بروز هر گونه خشونت و جنگ میان ملت ها در هر جای جهان جلوگیری کرد.
وی گفت: از ظرفیت رویداد اکسپو، گفت و گوهای میان فرهنگی و رفت و آمدها و رونق بخشی به صنعت گردشگری منطقه ای به عنوان پیشران اقتصاد و دیپلماسی برای ایجاد صلح و توسعه ملی در غرب آسیا باید استفاده شود.
رئیس باشگاه گردشگری فرهنگی پایدار تاکید کرد: باید از ظرفیت اکسپو دبی برای تقویت روابط همه کشورهای قاره کهن آسیا بهره برداری و از ظرفیت ها و منابع عظیم و تکنولوژی های جدید شرق و غرب آسیا که مکمل یکدیگرند در مسیر تکامل، رشد، رونق و توسعه همه کشورهای آسیا بویژه در صنعت گردشگری استفاده شود.
مطالب مرتبط:
