هادی میرزایی درباره نقش، جایگاه و ماموریت های صندوق توسعه صنایع دستی، فرش دستباف و احیا و بهره برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی کشور گفت: سامان دهی و مشخص کردن وضعیت بناهای تاریخی از ماموریت های این صندوق است؛ البته تعدادی از این بناها در مالکیت صندوق نبوده است و تحت مالکیت نهادهای دیگر مانند سازمان اوقاف و امور خیریه، ستاداجرایی فرمان امام (ره)، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و… است که اخذ مالکیت این اماکن را پیگیری می کنیم.
مدیرعامل صندوق احیا و بهره برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی کشور پیرامون رشد ۳۰۰ درصدی جذب سرمایه در بناهای تاریخی گفت: مدتی پیش تفاهم نامه مشترکی با سازمان اوقاف امضا کردیم که طبق آیین نامه صندوق می تواند بناهای تحت مالکیت اوقاف را با معرفی از سوی ادارات کل استان ها به بخش خصوصی واگذار کند و منافع این واگذاری را با اوقاف بدهد؛ همچنین تفاهم نامه ای هم با وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی امضا شد که اختیار بناهای این وزارتخانه برای واگذاری به بخش خصوصی و ایجاد خانه های خلاق و فرش دستباف به صندوق داده شد.
میرزایی گفت: اساسا واگذاری بناهای تاریخی به بخش خصوصی وظیفه ذاتی و انحصاری صندوق است، صندوق اکنون به عنوان حلقه واسط میان بخشی است که با یک تجربه ۱۵ساله مستقیم و یک تجربه غیرمستقیم از سال های قبل از آن – از سال ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۴ – این مسیر را شروع کرده و اکنون از یک پشتوانه ۲۵ ساله علمی و فنی برخوردار است.
هیچ کدام از سازمان ها و وزارتخانه ها تجربه واگذاری علمی و فنی بنای تاریخی را ندارند، و رفتن به این سمت یعنی تجربه های بسیار گران سنگی که اگر چه شاید خطایی هم داشته اما نباید دوباره تکرار کنند با همین نگاه قانون گذار این ماموریت را انحصاری به صندوق احیا و بهره برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی داده است، در هیچ جا قانونگذار وظیفه تعیین و اعطای کاربری را به هیچ نهاد و دستگاه دیگری نداده است، این ماموریت درباره واگذاری برای مرمت و احیا بناهای تاریخی اعم از واجد ارزش یا ثبت ملی به صورت انحصاری در وظایف صندوق است.
میرازیی تصریح کرد: صندوق یک مجموعه انتفاعی نیست که برای مجموعه های دولتی و عمومی ایجاد نگرانی کند؛ با همین نگاه اساسنامه آن به عنوان یک موسسه غیرانتفاعی تصویب شد که باعث می شود صندوق بتواند به عنوان یک مجموعه میان بخشی نمایندگی در واگذاری ها را انجام و تضمین های لازم را دریافت کند و انتفاع واگذاری را به سازمانی که نمایندگی آن را بر عهده دارد، بدهد.
مدیرعامل صندوق احیا و بهره برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی کشور گفت: هفته گذشته مذاکره با ارتش جمهوری اسلامی درباره واگذاری بناهای تاریخی در اختیارشان را آغاز کردیم، این رویکرد نشان از شکوفایی و نگاه رشدیافته یک مجموعه نظامی است و شاید این تجربه برای اولین بار در دنیا در حال وقوع است که یک مجموعه نظامی بدون نگاه اقتصادی یا درون گرایی حاضر است این ثروت های میان نسلی را با حفظ حقوق مالکانه برای خود، به مردم و به بخش خصوصی واگذار کند، اکنون در حال بررسی فرایند واگذاری مجموعه پادگان ۰۶ تهران هستیم که با احیای فضای درونی آن و کاربری فعال اقتصادی به عنوان یک نقطه تنفسی در پایتخت معرفی شود.
روند واگذاری بناهای تاریخی را ریل گذاری کردیم
میرزایی گفت: واگذاری یک بنا به بخش خصوصی برای مرمت و احیا و ایجاد کاربری مناسب و نوع واگذاری، خود یک نوع حفاظت و صیانت از بنای تاریخی است؛ این یکی از رویکردهای مهم در حوزه حفاظت از بناهای تاریخی و در همه جهان و در کشور ما محسوب می شود.
مدیرعامل صندوق احیا و بهره برداری اماکن تاریخی گفت: از زمان تاسیس صندوق تا سال ۱۳۹۸ بر مبنای حدود ۱۴ فعالیت صندوق، حدود ۶۰ مجموعه و بنای تاریخی به بخش خصوصی واگذار شده و در فرآیند مرمت، احیا و بهره برداری قرار گرفت که ارزش جذب سرمایه آن ۶۵ میلیارد تومان بوده است.
وی با اشاره به آغاز فعالیت خود در صندوق از سال ۹۸ اظهار داشت: از نیمه دوم سال ۹۸ تا پایان سال ۹۹ که ۱۳ ماه آن در کرونا بودیم و صنعت گردشگری به شدت آسیب دید و به تبع آن سرمایه گذاری هم کاهش یافت؛ اما با اقداماتی که در حوزه کاربری های متناسب و در شان و همچنین در حوزه واقعی کردن هرینه های مرمت، احیا و بهره برداری توانستیم ۷۰ مجموعه تاریخی را به بخش خصوصی واگذار کنیم که رشد ۱۱۰۰ درصدی یک سال را نسبت به ۱۵سال قبل خود را نشان می دهد؛ در حالیکه ارزش جذب سرمایه آن ۱۸۱میلیارد تومان بود که رشد ۳۰۰ درصدی سرمایه گذاری بخش خصوصی را نشان می دهد.
مدیرعامل صندوق احیا و بهره برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی کشور افزود: گاهی با اعتراض علاقمندان، دوستداران و حامیان میراث فرهنگی مواجه می شویم، افزایش تعداد واگذاری بناها در دوره های مختلف است در حالی که عملکرد صندوق باید براساس برنامه های بلندمدت ۲۰ ساله تبیین شود، میزان جذب سرمایه برای مرمت ها و احیاها تشریح شود، در حالی که واگذاری ۶۰ بنا در ۱۵ سال و حتی ۷۰ بنا در یک سال هم عدد چندان بزرگی نیست، زیرا تعداد بناهای در اختیار صندوق برای هدف واگذاری برای مرمت و احیا، بسیار بیشتر از این آمارها است.
برای توسعه احیا و مرمت بناهای تاریخی و جذب مشارکت و سرمایه بخش خصوصی و جلب همکاری با تشکل های حرفه ای حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به یک نگاه فراجناحی و جامع و غیرسیاسی در کشور نیاز داریم، ما فرآیند و مسیر واگذری ها را ریل گذاری کردیم و امیدواریم در دوره های مدیریتی بعدی هم این رویکرد تداوم داشته باشد تا حداکثر در مدت ۱۰ سال همه بناها و مجموعه های تاریخی در اختیار صندوق، به بخش خصوصی واگذار شود.
ایجاد مراکز اقامتی و رستوران هدف واگذاری ها نیست
میرزایی گفت: نگاه ما در واگذاری بناهای تاریخی، صرفا ایجاد مراکز اقامتی یا تبدیل کردن به رستوران و پذیرایی نیست، بلکه مهمترین رسالت صندوق احیا و بهره برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی، تبدیل این بناهای تاریخی به یک مرکز به عنوان پاتوق فرهنگی است، ضمن اینکه مداخله های غیر اصولی در بنا هم به حداقل و یا صفر برسد.
مدیرعامل صندوق احیا و بهره برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی کشور افزود: تعدادی از مجموعه بناهای واگذار شده مانند کاروانسرای سعدالسلطنه در قزوین، کاروانسرای میان دشت در سمنان و کاروانسرای یام در آذربایجان شرقی و بسیاری از کاروانسراهای دیگر در سراسر کشور که در پرونده ثبت جهانی یونسکو هستند، نشان می دهد که صندوق بناها را به شکلی احیا کرده که ممیزی و امکان قرار گرفتن در ثبت جهانی با ریسک مواجه نشد و امیدواریم با ورود در ارزیابی نهایی، از فهرست موقت به فهرست قطعی ثبت جهانی منتقل شود.
مطالب مرتبط:
