وضعیت مبهم جزیره لوکس ایران
حرف و حدیثها درباره جزیره بسیار است؛ از تصاحب آنجا تحت نفوذ یک نهاد خاص گرفته تا مکانی که به گفته برخی از راهنمایان تور مخصوص تفریحات آقازادههاست؛ جزیرهای که به گفته مسئولان صرفاً برای مقصد گردشگری لوکس تهیه شده است.
صحبت درباره جزیره هندورابی است؛ جزیرهای کوچک با مساحتی حدود ۲۳ کیلومتر مربع که بین دو جزیره کیش و لاوان قرار گرفته و فاصلهاش تا کیش ۲۳ کیلومتر است و راههای دسترسی به آن از اسکلههای بندرعباس، کیش و بندرلنگه امکانپذیر است. به گفته برخی از ساکنان کیش، هندورابی خالی از سکنه است اما طبق اطلاعات مکتوب، جمعیت آن در سال ۱۳۹۵ حدود ۱۹۱ نفر عنوان شده است. با این حال گفته میشود جزیره هندورابی به دلیل شرایط جغرافیایی که دارد غیرمسکونی است.
کمتر کسی هندورابی را دیده و به گفته برخی از ساکنان جزیره کیش، گاهی صیادان به آنجا رفت و آمد میکنند. قبل از شیوع ویروس کرونا تورهای یکروزه گردشگری از جزیره کیش به هندورابی برگزار میشده که در حال حاضر کنسل شده است؛
آژانسهای گردشگری بسیاری مواقع با وعده بازدید از جزیره هندورابی تور میفروشند و به دلیل مواجبودن دریا و خطرناکبودن برگزاری آن، تور مربوطه را دقیقه نود کنسل میکنند. البته قایقهایی هم پیدا میشوند تا کسانی را که تمایل دارند از جزیره کیش تا هندورابی به صورت دربستی ببرند و برگردانند اما برای این کار چیزی حدود ۵ میلیون تومان دریافت میکنند!
تور جزیره هندورابی بین تبلیغات تفریحات جزیره کیش جایی ندارد به همین دلیل گردشگران کمتری هم متوجه وجود چنین جایی هستند. آژانسهای مختلف جزیره کیش هر کدام دلیل خودشان را برای اجرانکردن گشت هندورابی دارند. برخی ادعا میکنند هر کسی نمیتواند وارد آن شود و مختص تفریحات آقازادههاست. برخی دیگر هم معتقدند شیوع کرونا موجب تعطیلی تورهای جزیره هندورابی شده و پیش از آن تورهای جزیره به صورت نیمروزه برگزار میشده است. با این وجود کمتر کسی موفق شده جزیره بکر هندورابی را از نزدیک ببیند و گاهی کیشوندها برای تفریح، خودشان را به وسیله قایقهای صیادی به هندورابی میرسانند و از سواحل بکر آنجا برای حمام آفتاب و تفریحات آبی استفاده میکنند.
به گفته برخی از غواصان، در حال حاضر هندورابی تبدیل به سایت غواصی شده است زیرا آب آن منطقه نسبت به جزیره کیش شفافتر و تمیزتر و تجمع آبزیان هم در آن بخش بیشتر است.
مدیریت جزیره هندورابی در سال ۸۹ به صورت قانونی به منطقه آزاد کیش واگذار شد. در سال ۹۰ کمیسیون امور زیربنایی هیئت دولت، هندورابی را به عنوان پناهگاه حیات وحش معرفی کرد که از نظر کارشناسان محیط زیست این مسئله به لحاظ قانونی سوالبرانگیز بود.
سازمان منطقه آزاد کیش برای توسعه جزیره هندورابی طرحهای مختلفی ارائه داد و اقدام به ساخت بندرگاهی در ضلع شمال غرب جزیره کرد که منجر به تخریب زیستگاه مرجانی شد. بعد از این اتفاق تیم کارشناسی سازمان حفاظت محیط زیست از جزیره بازدید و برآورد خسارت کرد و پرونده این مسئله به دادگاه ارجاع داده شد ولی دادگاه به استناد ماده ۱۱۲ قانون برنامه پنجم که طبق آن منطقه آزاد متولی امور است، حق را به آن سازمان داد. بار دیگر پرونده در شورای مقابله با زمینخواری استان هرمزگان مطرح شد و مجوز منع فعالیت در جزیره هندورابی گرفته و قرار شد یک کمیته با حضور سازمان منطقه آزاد کیش، اداره حفاظت محیط زیست و قوه قضاییه تشکیل شود تا به تعامل برسند.
چند ماه بعد علیاصغر مونسان – مدیرعامل وقت سازمان منطقه آزاد کیش – از نشستن نخستین پرواز جزیره «هندورابی» تا پایان سال ۱۳۹۴، پیشرفت فیزیکی بیش از ۷۰ درصد اسکله جزیره هندورابی، تعیین و تدوین یک طرح جامع با مشاور آلمانی و راهاندازی آب شیرین و هتل این جزیره خبر داد.
او پس از مدتی اعلام کرد: «طرح جامع هندورابی با رعایت کامل موازین زیستمحیطی تهیه شده و یک طرح توسعه زیستمحیطی به شمار میآید. حجم زیادی اکو پارک در هندورابی وجود دارد و حین عملیات اجرایی مراقبت زیادی از آن به عمل آمده و حدود ۶۰ هزار قطعه مرجان در حجم بالای کار و با هزینه زیاد جابهجا شده است که میتوان گفت در هیچ نقطه از کشور چنین اقدامی انجام نشده بنا بر این افتخار میکنیم که بحثهای زیستمحیطی به صورت کامل در منطقه آزاد کیش رعایت شود. هندورابی صرفاً برای مقصد گردشگری لوکس تهیه شده است. همواره جزیره هندورابی را بهعنوان جزیره سبز میبینیم، یعنی در راستای مباحث زیستمحیطی آسفالت و راهسازی به این جزیره راه پیدا نمیکند و از سنگفرش برای راهسازی این جزیره استفاده خواهد شد تا کمترین مداخلهای در مسائل زیستمحیطی جزیره نداشته باشیم، حتی باند فرودگاه هندورابی نیز هیچگونه آسفالتی ندارد. ضمن اینکه ورود خودروهای فسیلی و شخصی به جزیره هم ممنوع خواهد بود و کلیه خودروهای جزیره هندورابی مربوط به حملونقل عمومی خواهند بود.»
موضوع دیگری که واکنشهای بسیاری به همراه داشت، زبالهها و چگونگی دفع آن بود که مدیرعامل وقت منطقه آزاد برای آن هم توضیحاتی داشت: «در کیش مدرنترین سیستم فاضلاب و بازیافت نخالههای ساختمانی را داریم و در حال همکاری با یک شرکت سرمایهگذار خارجی برای بازیافت زبالهها نیز هستیم، ضمن اینکه نباید هیچ نگرانی در مورد هندورابی وجود داشته باشد، زیرا منطقه آزاد کیش به اثبات رسانده که در عرصه زیستمحیطی و دغدغههای این بخش در سطح کشور پیشرو است.»
اهمیت جزیره هندورابی به تنوع محیط زیست دریایی، وجود رینگ آب سنگ مرجانی در اطراف آن جزیره، زیستگاه تخمگذاری لاکپشتهای دریایی و تنوع ماهیان زینتی آن است.
در نهایت جدیدترین فرودگاه ایران که ساخت آن از سال ۱۳۹۲ شروع شده بود بعد از چهار سال و در تیرماه سال ۱۳۹۶ در جزیره هندورابی افتتاح شد و یکی از اصلی ترین اولویتهای ساخت آن جابهجایی توریستها و گردشگران داخلی و خارجی عنوان شد.
مسئولان از جزیره هندورابی به عنوان ظرفیت منحصر بفردی برای صنعت گردشگری کشور یاد میکنند در حالی که به نظر میرسد بعد از سالها هنوز هیچ برنامه مشخصی برای این جزیره وجود ندارد.
حدود ۹۵ جزیره در خلیج فارس وجود دارد که بیش از ۴۰ جزیره در جغرافیای ایران قرار گرفته است. بیشتر این جزیرهها زیستگاه گونههای جانوری، پایگاه نفتی و غیرمسکونی است و فقط در دو جزیره ایرانی یعنی قشم و کیش زیرساخت گردشگری وجود دارد.
مطالب مرتبط: