تمایل افغانستان و تاجیکستان به مینیاتور
احتمال پیوستن دو کشور دیگر به پرونده هنر مینیاتور
هنر مینیاتور که به صورت مشترک با سه کشور ترکیه، آذربایجان و ازبکستان تهیه شده بود، عصر ۲۶ آذر در پانزدهمین اجلاس کمیته بین الدول میراث فرهنگی ناملموس در فهرست میراث جهانی ناملموس یونسکو که امسال برای نخستین بار به صورت مجازی در حال برگزاری است، به ثبت رسید.
محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی وزارتخانه و عضو گروه تدوین کننده این پرونده جهانی از سوی ایران که به صورت مجازی در زمان بررسی پرونده در اجلاس حضور داشت، درباره روند بررسی و ثبت این پرونده مشترک توضیح داد.
او با بیان اینکه «هنر نگارگری یا مینیاتور»به عنوان نخستین پرونده مشترک ایران در اجلاس معرفی و بعد از بررسی بدون هیچ اعتراض یا اعلام نقطه اصلاحی از سوی کشورهای عضو با اکثریت آرا و براساس اظهار نظر کمیته ارزیابی به ثبت جهانی رسید، اظهار کرد: پرونده هنر مینیاتور در سال ۱۳۹۷ با تقسیم کار بین چهار کشور درخواست کننده یعنی ایران، ترکیه، آذربایجان و ازبکستان تهیه و بعد از تدوین نهایی امضا شد و سرانجام نوروز ۱۳۹۸ به دبیرخانه یونسکو فرستاده شد که در نهایت در این اجلاس با اکثریت آرا به عنوان پانزدهمین اثر میراث ناملموس کشورمان در فهرست میراث ناملموس جهانی یونسکو به ثبت رسید.
وی با اشاره به اینکه هر کدام از چهار کشور عضو پرونده، فیلمی سی ثانیه ای در معرفی هنر مینیاتور در کشور خود را در این اجلاس به نمایش گذاشتند، بیان کرد: ایران در فیلم خود هنرمندان مرتبط با این هنر ایرانی، کارهایشان و برخی آثار مینیاتوری برگرفته از شاهنامه، حافظ، سعدی یا نظامی که به تصویر کشیده شده اند را نمایش داد.
نفوذ نشانه های هنر نگارگری ایرانی در معماری و دیگر لایه های فرهنگی
او ثبت هنر نگارگری ایرانی را به این دلیل ارزشمند دانست که با ثبت آن، هنرهای والا و ارزش های بی نظیر میراث ناملموس ایران بیشتر شناخته می شود و افزود: به دلیل وجود علاقمندان و هنرمندان زیاد چنین هنرهایی خوشبختانه این هنر مورد توجه قرار می گیرد و تداوم زیادتری در سطح کشور و در سالهای بعد خواهد داشت.
وی با تاکید بر لزوم برجسته تر کردن جایگاه هنر نگارگری ایران در سطح کشور ادامه داد: مسلما این اثر بی نظیر به ویژه برای نسلهای جوان از سنین کودکی تا نوجوانی و جوانی قابل توجه خواهد بود، بنابراین توجه بیشتر خانواده ها و متولیان این حوزه را می طلبد تا بتوان آن را در سطح وسیع تری بین مردم و علاقمندانش معرفی کرد و توسعه داد.
معاون میراث فرهنگی وزارتخانه میراث فرهنگی با بیان اینکه ارزش هنر نگارگری فقط به واسطه ی حضور آن در کتابها نیست، افزود: نشانه های مینیاتور در معماری و دیگر لایه های فرهنگی کشورمان رسوخ کرده است. همچنین از آنجایی که قصه ی یک فرهنگ مشترک است، بسیاری از زمینه های دوستی، صلح، کار و تعامل فرهنگی بین کشورها را بوجود می آورد.
هند هم فرهنگ مشترک دارد
طالبیان با اشاره به تمایل دو کشور افغانستان و تاجیکستان برای پیوستن به پرونده هنر مینیاتور اظهار کرد: چون پرونده با چهار کشور آماده شده بود و در ادامه آن دو کشور درخواستِ پیوستن به آن را داده بودند، تصمیم به ارسال پرونده به یونسکو گرفتیم تا بعد از جهانی شدن آن، تقاضای دو کشور دیگر را در یونسکو ثبت کرده و با تهیه پرونده جدید مانند الحاق کشورهای دیگر به پرونده «نوروز»، این پرونده نیز بروزرسانی شود.
به گفته وی؛ بواسطه وجود فرهنگ های مشترک بین کشورهای عضو پرونده هنر مینیاتور و هندوستان، این کشور نیز می تواند به هنر مینیاتور الحاق شود، اما متولیان آن هنوز درخواستی در این زمینه ارائه نکرده اند.
تبریک وزیر میراث فرهنگی برای ثبت جهانی هنر نگارگری ایرانی
علی اصغر مونسان، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز در پیامی ثبت جهانی هنر نگارگری ایرانی را که به صورت مشترک با سه کشور دیگر در فهرست میراث ناملموس جهانی یونسکو به ثبت رسید، تبریک گفت. در پیام وی آمد: «هنر نگارگری در ایران سابقه ای چند هزار ساله داشته و ایرانیان از دیرباز ارتباط عمیقی با نگارگری و هنرمندان نگارگر داشته اند.
این هنر که به مینیاتور نیز موسوم است در طول تاریخ تصویرگر شادی ها، غم ها و احوالات مختلف مردم ایران بوده است. هنرمندان نگارگر در نزد مردم ایران از شأنی والا و ارزشمند برخوردار بوده و هستند. ثبت جهانی هنر نگارگری به عنوان پانزدهمین میراث فرهنگی ناملموس جهانی کشور را به عموم مردم ایران تبریک می گویم و امیدوارم آینده ایران همچون پرده های نگارگری ملون و شاد باشد.»
در این اجلاس قرار است سه پرونده ناملموس دیگر ایران که به صورت مشترک با کشورهای همسایه از جمله جشن مهرگان به صورت مشترک با تاجیکستان، مراسم زیارت کلیسای تادئوس به صورت مشترک با ارمنستان و هنر ساختن و نواختن عود به صورت مشترک با سوریه تهیه شده اند نیز بررسی و در صورت تائید، در فهرست میراث جهانی ناملموس یونسکو ثبت شوند.
مطالب مرتبط: