تهران شهر هویت باخته ای است

نشست هم اندیشی سید احمد علوی، رئیس کمیته گردشگری شورای ششم شهر تهران با متخصصان حوزه گردشگری پایتخت امروز برگزار شد.

در این نشست استاد نصرالله حدادی از متخصصان حوزه تهران شناسی، دکتر احمد ابوحمزه، استاد تاریخ ری و تهران، رضا دبیری نژاد، مدیر موزه ملک، علیرضا عالم نژاد متخصص حوزه تهران گردی و محمد یزدانی، رئیس انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان تهران به بیان نقطه نظرات و دیدگاه های خود در خصوص گردشگری در تهران پرداختند.

ساختمان های تهران فاقد هویت ایرانی – اسلامی

نصرالله حدادی تهران شناس در این نشست با بیان اینکه وضعیت گردشگری تهران باید از وضعیت سردرگمی خارج شود، گفت: تهران شهر هویت باخته ای است که لحظه به لحظه به این هویت باختگی اصرار می شود.

وی این هویت باختگی را حاصل دگرگونی های اجتماعی دانست و گفت: متاسفانه اصرار عجیبی برای فراموشی هویت تهران وجود دارد به طور مثال در طول ۴۰ سال گذشته هیچ ساختمانی در تهران با معماری ایرانی – اسلامی ساخته نشده است.

این تهران شناس با اشاره به مدیریت چندگانه گردشگری در تهران و انتقاد از این موضوع، ادامه داد: همه کارهایی که برای هویت سازی تهران تا امروز انجام شده برای این بوده که عده ای بگویند «من هستم». در سالهای گذشته ۲ فعالیت عمده برای هویت تهران انجام شد، در اولی پول را دادند به شخصی برای معرفی محلات، او جای این کار دنبال اشخاص گشت، به طور مثال در فرمانیه به دنبال خانم نصرت الدوله بود تا بعد از پیدا کردن این شخص تاریخ آن محله را آماده کند؛ دست آخر هم مشخص شد نصرت الدوله آقا بوده است. در اقدام دوم هم کتابی ۶ جلدی آماده شد که مطالب آن با واقعیت همخوانی نداشت.

وی در ادامه با انتقاد از توسعه بی رویه تهران افزود: تهران تا چه زمانی قرار است توسعه پیدا کند؟ برای تامین آب این شهر فکری شده است؟ درست است که در سطح توسعه متوقف شده است اما همچنان از نظر ارتفاع شاهد توسعه پایتخت هستیم.

متولی گردشگری در تهران یک دستگاه مشخص نیست

حدادی با ارائه راهکارهایی جهت عبور از معضلات و مشکلات فعلی اظهار کرد: مادامی که متولی گردشگری در تهران یک دستگاه مشخص نباشد و ما همچنان شاهد این مدیریت چندگانه فعلی باشیم، مشکلات حل نمی شود. همچنین موضوع دسترسی آسان مردم به مکان های گردشگری شهر تهران باید تسهیل شود. نکته بعدی نیز موضوع خروج مردم از تهران در روزهای تعطیل است. این یک فاجعه است که عشق و علاقه ساکنان تهران در خارج از این شهر تعریف شده است.

وی با بیان اینکه بسیاری از آثار ارزشمند تهران هنوز شناخته نشده اند، گفت: گردشگری تهران نیازمند آدم متخصص دلسوز است که فارغ از نگاه های سیاسی، سطحی و شعاری برای توسعه گردشگری پایتخت کار کند. به طور مثال خانه عبدالوهاب خان در مجاورت خانه شهید مدرس، شاهکاری از معماری است؛ اما کسی به آن توجه نمی کند و در حال نابودی است. یا نمای بیرونی خانه مشیرالدوله پیرنیا در لاله زار که نقاشی ها و گچ بری های آن به سرقت رفته و دیگر اثری از آنها نیست.

گردش مالی موزه برای شهر نکته ای فراموش شده است

در ادامه دبیری نژاد رئیس موزه ملک نیز به انتقاد از وضعیت نا به سامان موزه های مرتبط با پایتخت پرداخت و گفت: از ۷۰۰ موزه ای که در کشور داریم، ۱۵۰ مورد در تهران مستقر هستند؛ اما جز یکی دو مورد مابقی ارتباطی به تاریخ تهران ندارند.

وی با بیان اینکه تهران نیازمند موزه های متعددی است که تاریخ این شهر را روایت کند در پیشنهادی تصریح کرد: ما می توانیم موزه ها را به دل شهر ببریم. به طور مثال جای جای میدان بهارستان هویت تاریخی دارد و اتفاقات مهمی در آن رقم خورده است. ما می توانیم این میدان را تبدیل به یک موزه تهران شناسی کنیم تا هر شهروند هنگام عبور از آن با تاریخ و وقایع رخ داده در این میدان آشنا شود.

دبیری نژاد همچنین با انتقاد از نگاه اقتصادی گردانندگان موزه ها گفت: متاسفانه بسیاری از این افراد تنها به درآمد و سود و زیان موزه توجه می کنند در حالیکه ما باید گردش مالی که یک موزه برای محله یا شهر خود می آورد در نظر بگیریم. به طور مثال از زمانی که رویدادهای مهم در نیاوران برگزار می شود، تعداد رستوران ها و اغذیه فروشی ها در آن محدوده افزایش چشمگیر داشته و کاسبی ها رونق گرفته است.

دژ رشکان و چشمه علی هنوز ثبت جهانی نشده اند

در ادامه جلسه ابوحمزه، استاد تاریخ ری و تهران نیز به بیان نقطه نظرات خود پرداخت و افزود: متاسفانه مشکل اصلی نبود متولی واحد برای حوزه گردشگری تهران است. از طرفی برخلاف سایر کشورها متاسفانه شهرداری در ایران اختیارات زیادی ندارد و نمی تواند بسیاری از اقدامات را انجام دهد.

وی در ادامه صحبت های رئیس موزه ملک، خطاب به وی گفت: آقای دبیری نژاد فرمود که تهران برای خود ۲ موزه بیشتر ندارد، من می خواهم بگویم که تهران با قدمت ۴۷۰ ساله ۲ موزه دارد اما ری با قدمت ۷۰۰۰ ساله یک موزه هم برای خودش ندارد.

این استاد تاریخ ری، به بناهای ارزشمند و تاریخی ری اشاره گرد و اظهار کرد: دژ رشکان قدمت ۳۰۰۰ ساله دارد؛ اما بعد از حدود ۲۰ سالی که از کشف آن می گذرد به کجا رسیده است؟ در تهران بیش از ۲۰۰ خانه فرهنگی توسط شهرداری خریداری شده است؛ اما چندتا از این خانه ها در ری هستند؟ همه این اقدامات به این سوال ما ختم می شود که چرا بزه در ری زیاد است؟.

وی با انتقاد از طرح های اشتباه در حوزه گردشگری گفت: چندی قبل طرحی را برای چشمه علی با قدمت ۷۰۰۰ ساله آوردند تا آنجا را پیاده راه کنند. در این طرح تمام هویت فرهنگی چشمه علی نادیده گرفته شده بود. در آخر هم کاشف به عمل آمد که طرح را یک خانم ۲۰ ساله ای نوشته که حتی یکبار هم ری را ندیده است.

ابوحمزه با بیان اینکه ری به تنهایی می تواند تبدیل به قطب گردشگری شود، ادامه داد: متاسفانه دوستان ما به دنبال ثبت جهانی خیابان ولیعصر (عج) رفته اند اما برای ثبت دژ رشکان و چشمه علی با آن سابقه چند هزار ساله هیچ کاری نکردند.

وی همچنین به انتقاد از نگاه اعضای شورای پنجم، به موضوع ری پرداخت و گفت: همه چیز برای افتتاح این موزه آماده بود اما فروردین ۱۴۰۰ به من گفتند «چون ما نیستیم افتتاح کنیم» کارها را انجام ندادند.

مساجد تاریخی تهران می تواند مهمترین مقصد گرشگران خارجی شود

در ادامه علیرضا عالم نژاد متخصص حوزه تهران گردی با بیان اینکه تهران آنقدر جاذبه دارد که برای ۲ هفته گردشگر را مشغول سازد، گفت: من می توانم ۲ هفته گردشگران را در تهران بگردانم و اماکن مختلف را به آنها نشان دهم بدون اینکه وارد هیچ کاخ یا موزه ای شویم.

وی با انتقاد از فقدان مدیریت یکپارچه در حوزه گردشگری تهران افزود: یکی از اماکن مهم گردشگری در تهران مساجد تاریخی این شهر مانند مسجد مدرسه عالی شهید مطهری و مسجد سپه سالار است که متاسفانه به دلیل کاربری هایی که دارند گردشگران نمی توانند از آنها بازدید کنند.

وی تاکید کرد: تهران پایتخت یک کشور اسلامی است و این زیبا نیست که ما نتوانیم به توریست خارجی مساجد را که نماد فرهنگی اسلامی و تاریخی ماست را نشان دهیم.

عالم نژاد در پایان صحبت های خود به وضعیت خانه ابوالحسن خان صبا اشاره و از نگاه اداری به اماکن گردشگری انتقاد کرد و گفت: یک روز سرزده به این خانه بروید تا عمق فاجعه در مدیریت را درک کنید. نکته دیگر من این است که متاسفانه متولیان خانه های تاریخی و فرهنگی نگاه اداری به این اماکن دارند و روزهای تعطیل در خانه را می بندند و به تعطیلات می روند. با این شرایط همین است که تهرانی ها آخر هفته ترجیح می دهند از شهر خارج شوند.

تعطیلات زمان مناسب جذب توریست برای تهران

محمد یزدانی، رئیس انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان تهران نیز در سخنان خود به موضوع فقدان آموزش های تخصصی برای راهنمایان تهران گردی اشاره کرد و گفت: برای این کار نیازمند برنامه ریزی هستیم.

وی تهران را بزرگترین شهر توریست فرست کشور خواند و اظهارکرد: چرا ما از این ظرفیت و از این همه شهروندی که به عنوان توریست از تهران خارج می شوند به عنوان مُبلغ برای معرفی تهران و جاذبه هایش به دیگران استفاده نکنیم.

یزدانی در پیشنهادی برای توسعه گردشگری در تهران گفت: به طور مثال می توانیم هنگام تعطیلات که تهران خلوت می شود، با برگزاری رویدادهای مهم توریست های شهرهای دیگر را جذب کرد تا همه اصناف گردش مالی داشته باشند و انطور نشود که تهران در ایام تعطیل سوت و کور باشد.

چرا تهرانی ها اوقات فراغت خود را خارج از شهر می گذرانند؟

در پایان و بعد از ایراد نقطه نظرات کارشناسان و متخصصان حوزه گردشگری، سید احمد علوی، رئیس کمیته گردشگری شورای شهر تهران نیز با بیان اینکه این جلسات باید مرتبط برگزار شود، گفت: برای شروع همین جلسات به صورت تخصصی ادامه پیدا کند و دوستان دیگر متخصص نیز به پیشنهاد عزیزانی که امروز مهمان ما بودند، به جمع افزوده شوند.

وی با اشاره موضوع مدیریت چندگانه در گردشگری تهران و دغدغه ای که مهمانان عنوان کردند، افزود: پیشنهاد می کنم در ابتدا اولویت را سامان دادن مدیریت بخش هایی بگذاریم که مربوط به شهرداری می شود و بعد به سراغ دستگاه های دیگر برویم.

علوی با بیا اینکه پایتخت بودن مانع از تحقق اهداف گردشگری تهران شده است، گفت: از شما متخصصان امر تقاضا دارم تا برنامه های تخصصی و جامع خود را برای تحقق گردشگری در یایتخت آماده کنید. این غصه است که چرا شهروندان برای گذراندن اوقات فراقت خود از شهر خارج می شوند و از اماکن گردشگری پایتخت دیدن نمی کنند.

وی با اشاره به فعالیت هایی که پیش از این در شرکت توسعه فضای فرهنگی و معاونت فرهنگی منطقه یک داشته است، اظهار کرد: از همان زمان ما دغدغه سر و سامان دادن به موضوعاتی که امروز مطرح شد را داشتیم و ان شاءالله بتوانیم در شورای شهر این کار را انجام دهیم.

رئیس کمیته گردشگری شورای شهر تهران با اشاره به اینکه یکی از اصلی‌ترین برنامه‌های کمیته گردشگری این دوره شورای شهر، شناسایی پروژه‌های نیمه تمام، در حال انجام و یا معطل مانده حوزه شهری در موضوع میراث فرهنگی و گردشگری تهران است، افزود: با پیگیری، تمام سعی خود را می کنیم تا به انجام برسند و مورد بهره برداری قرار گیرند.

علوی ادامه داد: پیگیری احیاء و معرفی جاذبه‌ها و پتانسیل‌های گردشگری و دیدنی تهران با بهره گیری از نرم افزارهای تخصصی این عرصه، به عنوان راهنمای تهرانگردی توسط مجموعه های مربوطه در شهرداری تهران از برنامه های کوتاه‌مدت و جاری این کمیته است.

یکی دیگر از مباحثی که رئیس کمیته گردشگری شورای شهر تهران مطرح کرد، توجه ویژه به مقوله زیباسازی شهری و مرمت و نگهداری میراث فرهنگی، خانه مشاهیر، موزه ها، کاخ ها و سایر بناهای دارای ارزش تاریخی و فرهنگی بود که از دیگر برنامه های مدنظر برای شهر تهران بعنوان یک شهر هدف گردشگری محسوب می شود.

وی افزایش تولید ناخالص داخلی، جذب سرمایه خارجی، کاهش بیکاری، کاهش فقر و کمک به توزیع درآمد را از جمله مزایای اقتصادی رونق گردشگری شهری خواند و تاکید کرد: توجه به این موضوعات در رفع و کاهش مشکلات بسیار حائز اهمیت است.

بر اساس گزارش معاونت ارتباطات و امور بین الملل شورای اسلامی شهر تهران، علوی همچنین یکپارچه کردن تابلوی راهنمای بناهای گردشگری، یکپارچه کردن نرخ بلیت موزه های شهرداری تهران را از جمله دیگر اقدامات کمیته گردشگری خواند و گفت: باید این امر در شورای شهر و مدیریت شهری تهران در این دوره پیگیری و تصویب شود تا بتوان به کسب درآمد پایدار از صنعت گردشگری، دست یافت.

مطالب مرتبط:

جاذبه ها

شهرهای ایران