بدنبال شناسایی یک غار جدید در منطقه خورزنه در استان همدان، حسین زندی، فعال میراث فرهنگی و محیط زیست پس از پیمایش این غار با همراهی دو غارنورد حرفه ای و محلی ها گفت: هفته گذشته از کشف یک غار جدید در خورزنه خبر دادیم که این بار با همراهی دو غارنورد حرفه ای حمیدرضا زارع و فؤاد رضاپور و دکتر محمدیان منصور و یکی از محلی ها به نام آقای طاهریان وارد این غار شدیم. اولین بار است که این غار حرفه ای پیمایش می شود. متاسفانه درون غار آثاری از حفاران غیرمجاز و جویندگان گنج مشاهده می شود، چاهی در ۳۰ متری این غار حفر شده است. در واقع، قبل از غارنوردان، حفاران غیرمجاز وارد این غار شده اند که ظاهرا به نتیجه ای هم نرسیده اند. برخی ابزار و ادوات خود را هم داخل غار رها کرده اند.
او با اشاره به به فعالیت معدنکاران در منطقه باستانی خورزنه اظهار کرد: درون غارهای خورزنه که برخی از آنها پناهگاه حیوانات محلی بوده، ریزش کرده است.
زندی که از شناسایی دو غار جدیدتر در کوه خورزنه خبر داد، گفت: تعداد غارهای شناسایی شده در خورزنه به هشت حفره رسیده است. البته محلی ها از خیلی وقتِ پیش از وجود این غارها اطلاع داشتند، اما شکافی که بین ملت و دولت وجود دارد، باعث شده مردم اعتماد نکنند و موضوع را به گوش مسئولان نرسانند. اکنون نوبت میراث فرهنگی، محیط زیست و منابع طبیعی است که این منطقه را ثبت و حفظ کنند.
او یادآور شد: وسعت خورزنه به ۲۰۰ هکتار می رسد، مهمترین و سریع ترین اقدامی که لازم است برای حفظ این محوطه انجام شود، تعطیلی معدن است. باید شغلی جایگزین معدن کاری و منطقه ثبت شود و فقط طبیعت گردان وارد شوند، نه حفاران غیرمجاز. آنچه در پیمایش غارهای جدید خورزنه مشاهده کردیم، حضور حفاران غیرمجاز پیش از مدیران و مسئولان است. متاسفانه مسئولان میز و اتاق خود را رها نمی کنند تا ببینند بیرون از محل کارشان چه اتفاقی درحال وقوع است.
زندی گفت: معدن غیرمجاز خورزنه که می گویند کسی اجازه ندارد از آن برداشت کند، همچنان شاهد انفجار و برداشت سنگ است. این معدن در عرصه غارهای طبیعی و تاریخی خورزنه واقع شده و متاسفانه مسئولان تا کنون برای تعطیل کردن آن اقدامی نکرده اند. اگر انفجارها و برداشت سنگ ادامه داشته باشد، غاری که بتازگی شناسایی شده است نابود خواهد شد. این معدن در دل یک اثر تاریخی و طبیعی همچنان فعال است و مسؤولان در خواب به سر می برند.
او همچنین از مردم همدان خواست ثبت ملی و حفاظت از خورزنه را به مطالبه عمومی تبدیل کنند.
همچنین فؤاد رضاپور، یکی از غارنوردان که غار تازه شناسایی شده خورزنه را اخیرا پیمایش کرده، گفت: غاری که هفته گذشته معرفی شد، دارای حیات جانوری است و به لحاظ باستان شناسی فاقد نشانه است و کاملا طبیعی بوده و به لحاظ زمین شناسی غار جوانی محسوب می شود، اما به مطالعات زمین شناسی بیشتری نیاز دارد.
او همچنین اظهار کرد: انفجار معدن باعث ریزش یکی از دهلیزهای داخل این غار شده و مدخل را مسدود کرده و ادامه کاوش و پیمایش دشوار شده است. برای همین ضرورت دارد تا شعاع چند کیلومتری غارها فعالیت معدن انجام نشود، چیزی که در خورزنه و دیگر مناطق کشور رعایت و توجه نشده است.
این غارنورد به فعالیت حفاران غیرمجاز درون این غار اشاره کرد و افزود: افراد سودجو به خیال پیدا کردن گنج به کف غار آسیب زده اند. برای حفظ غارهای خورزنه لازم است منطقه سریع تر ثبت ملی شده و اقدامات بعدی برای توقف فعالیت معدنِ نزدیک آن صورت گیرد.
حمیدرضا زارع، غارنورد نیز با اشاره به کاوش های ناشیانه حفاران غیرمجاز درون غارهای جوان تر خورزنه بیان کرد: بهتر است این غارها تا زمان پیمایش، نقشه برداری، مطالعه و بهره برداری بسته بمانند تا ثبت ملی شوند.
صاحب محمدیان منصور، عضو هیأت علمی دانشگاه بوعلی سینا و مدیر پروژه تبدیل خورزنه به سایت موزه تاریخ طبیعت و ورزش هم پس از پیمایش غارهای تازه شناسایی شده اظهار کرد: در منطقه خورزنه، معدن باستانی جز ویژگی اصلی بشمار می آید که طبق گزارش ها از دوره اشکانی برداشت سنگ از این کوه سابقه داشته است. با توجه به جنس سنگ های این منطقه، غارهای زیادی ایجاد شده و جنس سنگ نیز مناسب مجسمه سازی و استفاده برای پایه ستون و مواردی مشابه بوده است و از دوران کهن از سنگ های این منطقه استفاده میشد. در دوران جدید هم کاربری آن بیشتر برای صخره نوردی بوده، ضمن اینکه ویژگی های جانوری جذابی دارد. دیواره های صخره نوردی زیادی در خورزنه وجود دارد و به نوعی مدرسه صخره نوردی بشمار می آید که از این نظر جذاب است. علاوه بر این منطقه بافت گیاهی بکری دارد.
محمدیان منصور گفت: مجموعه غارهایی که تا کنون در خورزنه شناخته شده دستکند بوده و فرضیه استقرار کهن و یا نیایشگاه مطرح بوده است، ولی غاری که اهالی اخیرا معرفی کرده اند چند سالی است که روی آن شناخت دارند و به اسم جمشید شناخته شده است، ولی تاکنون مطالعه و گزارش نشده بود. در بازدید آماتوری که از غار داشتیم متوجه شدیم بدون تجهیزات نمی توان این غار را پیمایش کرد و پس از بررسی های حرفه ای تر متوجه شدیم این غار طبیعی است و ویژگی جدیدی به این منطقه اضافه شده که شبکه ای از غارها است و جذابیتی برای گردشگران حرفه ای دارد، ولی باید نقشه برداری شود. اولین گام عاجل هم ثبت محوطه و عرصه باستانی و طبیعی خورزنه است. پس از آن، مسیرهای گردشگری تعریف شود. سازمان میراث فرهنگی و محیط زیست هم باید پای کار بیایند تا این منطقه حفظ شود.
مطالب مرتبط:
