شوربختانه، تحریم های ظالمانه از یک سو و شیوع کووید۱۹ از سوی دیگر سبب شده که فعالان گردشگری در این یکی دو ساله با مشکلات بسیار زیادی روبرو شوند، مشکلاتی که همچنان گریبان این صنعت پردرآمد هستند و فعالان آن را رها نکرده و روز به روز پیکره نحیف این صنعت را در استان سمنان رنجورتر می کنند.
فعالان گردشگری در کشور و استان در چنین شرایطی، انتظار حمایت های جدی تری از مسئولان داشته و دارند؛ انتظاراتی که به دلایل مختلف در دوران پاندومی کرونا برآورده نشده و همین ها چشم انداز پیش روی این صنعت را در استان تیره تر و در هاله ای از ابهام فرو برده است. برخی از فعالان گردشگری در استان معتقدند که شیوع کرونا علی رغم همه مصائبش می توانست به فرصتی برای کمک به این صنعت تبدیل شود.
کارناوال سلامت نمودی از تبدیل تهدید به فرصت در همجواری ما
حسین مرادی، از فعالین حوزه گردشگری استان سمنان با اشاره به لزوم بهره گیری از فرصت های مختلف برای رونق صنعت پردرآمد گردشگری گفت: کشورهایی همچون ترکیه و ارمنستان و…که در حوزه گردشگری پیشرو هستند در ایام کرونا کارناوالی را راه اندازی کرده اند تحت عنوان کارناوال سلامت که برای جذب بیش تر گردشگرها به آنها واکسن می زنند.
وی پیرامون اینکه صنعت گردشگری سمنان در آستانه بحرانی جدی است، افزود: ما نیز برای موفقیت بیشتر در زمینه گردشگری باید بستر را برای بخش خصوصی آماده کنیم و واکسیناسیون رو از انحصار دربیاوریم تا فرایند واکسینه کردن راحت تر و با سرعت بیشتری انجام شود و این احساس عدم امنیت خاطر برای مردم دنیا نسبت به وضعیت سلامت در کشور ما برطرف شود.
این فعال گردشگری ادامه داد: بهترین کاری که در شرایط و بازه بحرانی فعلی برای فعالان حوزه گردشگری می شود انجام داد تخصیص تسهیلات خوب برای این افراد است تا در این شرایط بتوانند سرپا بمانند و زمین نخورند.
مرادی پیرامون اینکه صنعت گردشگری سمنان در آستانه بحرانی جدی است، گفت: این تسهیلات باید از نوعی باشد که حداقل یک سال برای فرد متقاضی امکان تنفس ایجاد کنند تا بتوانند نیروهای خود را تأمین کنند و گردش حسابی برای آنها بوجود بیاید تا پس از عبور از این بحران بتوانند دوباره سرپا شوند و مجددا کار خود را از سر بگیرند.
این فعال گردشگری اضافه کرد: یکی از مشکلات فعالان این حوزه در استان که می تواند نقش مهمی در رشد فعالیت ها نیز داشته باشد، نبود یک ساز و کار تشویقی برای فعالان این بخش است.
مرادی گفت: مسئله مهم دیگر که در این حوزه وجود دارد عدم شناخت مردم بومی از مناطق گردشگری است. در قدم اول این مشکل باید برطرف شود و شهروندان با اماکن گردگشری خود آشنایی لازم را پیدا کنند. ضمن اینکه باید دید کلی نسبت به این صنعت تغییر بکند.
وی تصریح کرد: متأسفانه دیدی که در جامعه ما نسبت به این صنعت وجود دارد نگرشی حرفه ای نیست به همین علت، کمتر کسی روی این یخش مهم صنعتی سرمایه گذاری لازم را انجام می دهد. گذشته از این متاسفانه شناخت مردم نسبت به آثار تاریخی و فرهنگی شناخت کمی است و لذا باید دیدشان نسبت به صنعت گردشگری تغییر بکند. اکثرا به این دلیل این صنعت راه نیفتاد، چرا که رویکرد سوددهی به این صنعت ندارند به همین علت سرمایه گذاری ها در این بخش خیلی سخت انجام می شود.
این فعال گردشگری به اهمیت فرهنگ سازی در این بخش پرداخت و ادامه داد: ایجاد شناخت کافی و دید مناسب برای مردم باید از سنین کودکی و از مدارس شروع شود.
او با بیان اینکه نسل قدیم با توجه به کهولت سن باید از طریق تبلیغات میدانی به این حوزه تشویق شوند، تأکید کرد: در حوزه های دانشگاهی ما امکانات زیادی نهفته است که از این امکان باید به بهترین نحو استفاده کشود.
لزوم بهره گیری از ظرفیت های دانشگاهی در حوزه رونق صنعتی گردشگری استان
وی از سمنان به عنوان استانی دانشگاهی نام برد و اظهار کرد: دانشجویانی که از نقاط مختلف کشور به استان سمنان می آیند هنگامی که فارغ التحصیل می شوند و به شهر خودشان برمی گردند، آنقدر باید روی این افراد کار شده باشد و اماکن گردشکری سمنان را شناخته باشند که نمایندگان ما در شهر دیگر باشند و تبلیغ گردشگری سمنان را بکنند.
مرادی افزود: از جمله اقدامات مثبتی که در این حوزه انجام شده، شروع به کار رشته ارشد گردشگری در دانشگاه سمنان بود که در حوزه خودش امری مثبت و مهمی بود.
او در ادامه گفت: ظرفیت های سمنان در حوزه گردشگری ظرفیت های عظیمی است مانند کویر سمنان که یک کویر بکر و دست نخورده است، مسجد تاریخ خانه دامغان برند کشور ماست اینها همگی پتانسیل این را دارند که ثبت جهانی بشوند. برای مثال شاهرود و دامغان ظرفیت های عظیمی در این حوزه دارند از جمله این اماکن تپه حصار و چشمه علی در دامغان است.
وی با بیان اینکه شاهرود به تنهایی دارای منابع طبیعی بکر گردشگری مثل جنگل ابر است، افزود: باید پتانسیل های شهرستان های مختلف استان به صورت جداگانه معرفی و تبلیغ شوند.
این فعال حوزه گردشگری تأکید کرد: طرز برخورد با گردشگر باید اصلاح بشود. باید رفتار ما با گردشگر به نحوی باشد که وقتی به اینجا می آید، اشتیاق دوباره سفر کردن به اینجا را داشته باشند.
ظرفیتی پنهان در جزیره لهجه ها
مرادی گفت: میراث فرهنگی باید بیاد در دانشگاه کمپ بزند و آنجا به شکل ویژه کار بکند. برای دانشجوهای جدیدالورود تورهای گردشگری گذاشته شود.
وی با اشاره به تنوع بالای لهجه ها و گویش ها در استان کویری سمنان ادامه داد: ما در سمنان پدیده شگفت انگیزی به اسم جزیره لهجه ها را داریم. سنت سمنان از قدیم الایام این بوده که هر قسمت با زبان و گویش خاص خودش صحبت کند.
مرادی گفت: از صنایع دستی و سوغات و صنایع غذایی برای تبلیغ میتوانیم استفاده بکنیم و تمامی این موارد باید از ابتدا برای مردم فرهنگ سازی شده و نسل جدید به صورت ریشه ای با ساز و کارها و فرهنگ گردشگری آشنا شوند.
وی با اشاره به اهمیت سازمان های مردم نهاد خاطرنشان کرد: باید برای شکل گیری نهادهای مردم نهاد موثر برنامه ریزی و ارتباط آنها را با میراث فرهنگی برقرار بکنیم.
کارشناسان حوزه گردشگری معتقدند که این صنعت در استان سمنان نیازمند حمایت جدی است و اگر در این شرایط حمایت بیشتری از واحدهای فعال در این بخش صورت نگیرد، چه بسا صنعت گردشگری در استان در سالهای آتی با مشکلات بیشتری نیز روبرو شود.
معاون پیشین میراث فرهنگی استان سمنان معتقد است که اگر در این شرایط از فعالان گردشگری و واحدهای آسیب دیده این بخش حمایت جدی صورت نگیرد، صنعت گردشگری در ایران و استان سمنان بزودی با یک بحران جدی روبرو خواهد شد.
رحمان فرمانی، معاون پیشین گردشگری اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان گفت: متاسفانه صنعت گردشگری در کشور محدودیت های خاص خودش را دارد. اگرچه طبیعتا هر کشوری با توجه به ارزش هایی که بر آن حاکم است قوانین و قواعدی دارد اما برای رونق گردشگری باید به همه حوزه ها توجه شود.
وی ادامه داد: این مسئله حتی در برخی کشورهایی که ما گمان می کنیم دچار این مشکلات نیستند، وجود دارد. حال ممکن است این قوانین از نوع گمرکی باشد یا از نوع مالی و یا مالیاتی که سرمایه گذاری را دچار اشکال می کند.
جذابیت شنزارها و کویرهای سمنان برای گردشگران اروپایی
این کارشناس صنعت گردشگری با اشاره به ظرفیت های گردشگری استان سمنان گفت: حال ایران با وجود همه ظرفیت هایی که دارد یا استان سمنان بطور خاص شنزارها و کویرهایی که دارد برای مخاطبان اروپایی بسیار جذاب است، زیرا که آنها با توجه به محدودیت آفتابی که دارند از این جاذبه های در محل زندگی خود محرومند.
فرمانی عنوان کرد: متاسفانه وجود برخی محدودیت ها ،اجازه نمی دهد که حداکثر بهره را از این ظرفیت ها و جاذبه های خدادادی ببریم.
گردشگری، بیماری که در حال جراحی است
وی اضافه کرد: صنعت گردشگری کشور حتی اگر درگیر کرونا هم نمی شد باز هم ما در پذیرش گردشگران و امکانات و خدمات دچار یکسری محدودیت ها است که این محدودیت ها شاید در برخی از کشورهای دیگر نبوده و یا کمتر است.
فرمانی با بیان اینکه فعالان گردشگری چه در سطح کشور و چه در سطح استان سمنان اساسا قبل از کرونا با محدودیت ها و مشکلاتی در بحث درآمد زایی و پذیرش گردشگران روبرو بود، افزود: پس از شیوع کرونا طبیعتا صنعت گردشگری چه در بعد ملی و چه استانی هم مانند دیگر نقاط دنیا آسیب هایی دیده که تا حدودی با توجه به درآمد و هزینه های موجود این امر را دچار مشکل کرده است.
معاون پیشین میراث فرهنگی استان سمنان توضیح داد: اگر بخواهم مقیاس بگیرم گردشگری همچون بیماری ست است که دارد جراحی می شود. شما در قدم اول باید علائم حیاتی بیمار را نگه دارید در غیر این صورت دچار آسیب می شود.
این کارشناس صنعت گردشگری به برخی مشکلات مبتلابه واحدهای فعال در حوزه گردشگری پرداخت و گفت: در حال حاضر از آنجا که بخش مهم منابع درآمدی واحدهای از بین رفته، با مشکلات عدیده ای روبرو هستند. این در حالی است که این واحدها در این شرایط کرونایی هم باید حقوق و مزایای نیروهایش را بدهد هم هزینه حامل های انرژی و…را پرداخت کند لذا بدیهی ست که اگر دست این واحد را نگیریم از بین می روند.
یک پیشنهاد برای نجات واحدهای گردشگری
وی با بیان اینکه با تعطیلی هر واحد گردشگری یک عده ای بیکار یا یک یا چند شغل از دست می رود افزود: با تداوم تعطیلی ها، عملا یک واحد از مدار فعالیت گردشگری خارج می شود. شاید درمان فوری و اضطراری این باشد که به این فعالین آسیب دیده در بحث پرداخت هزینه حامل های انرژی و بحث حقوق نیروی انسانی و دیگر هزینه ها کمک کننند و آنها به مدت دو سال به دولت بدهکار شوند و بعد از ثابت شدن وضعیت و راه افتادن مجدد گردشگری در طی چند سال این بدهی ها را عودت دهند.
فرمانی اضافه کرد: با این همه مشکلات، ما باید دست آن دسته از فعالان گردشگری را ببوسیم که نیرویش را در این وضعیت اخراج نمی کند، چون اگر نیروی انسانی را اخراج کند دولت باید بیمه بیکاری آنها را بدهد و معضل اشتغال بیشتر از قبل شده و تبعات اجتماعی فرهنگی فراوانی دارد.
وی گفت: خیلی از کشورها به فعالین این حوزه کمک بلاعوض می کنند. بطور مثال به واحد مشکل دار می گوید در این شرایط این ۱۰۰ یا چندصد میلیون را بگیر و هزینه کن، نمی خواهد فعلا به دولت پس بدهی همین که اشتغال را حفظ و چراغ واحدت را روشن نگه داشتی خیلی خوب است و با این مبلغ حقوق و مزایای نیروهایت را بده.
معاون پیشین میراث فرهنگی استان سمنان با بیان اینکه در کشور ما این کار در دوران کرونا انجام نشد، افزود: حال که کمک بلاعوض چندانی نشد، باید این کمک ها لااقل به شکل تسهیلات ارزان قیمت صورت گیرد. اگرچه وقتی به یک فرد وام می دهیم و بعد از آن چند برابر آن را می گیریم دیگر کمک چندانی نکرده ایم.
او ادامه داد: برخی واحدهای گردشگری به این علت که دچار آسیب جدی شدند ناچار به دریافت این تسهیلات با سود بالا هستند و همین در آینده مشکلاتی برای آنها ایجاد می کند. آنها زمان سررسید تسهیلات و مادامی که هنوز درآمد لازم را کسب نکرده اند، چه کار باید بکنند؟
بی تردید سفر و گردشگری به مثابه یکی از بزرگترین بخش های اقتصادی می تواند نقش مهمی در رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال در استان پهناور سمنان داشته باشد.
به هر روی، جدای از تنوع اقلیمی و تعدد جاذبه های طبیعی و تاریخی، موقعیت سوق الجیشی استان سمنان و قرار گرفتن آن بر سر شریان های پرتردد مشهد، شمال و تهران، بستر بسیار مناسبی برای رشد و رونق صنعت گردشگری در این استان فراهم کرده است. متاسفانه استان سمنان با وجود بهره مندی از این استعدادها و ظرفیت ها آنگونه که باید نتوانسته به سهم خود از صنعت پردرآمد گردشگری برسد. جدای از مشکلات جدی فعالان این صنعت در دوران کرونا، با توجه به سرکار آمدن دولت سیزدهم می طلبد که مسئولان کشور و استان در حوزه های مختلف اقتصادی و خصوصا اقتصاد گردشگری توجه ویژه تری به این استان چهار فصل داشته باشند.
مطالب مرتبط:
