غذا های خیابانی محبوب در ایران
غذاهای خیابانی معمولا به خوراکیهایی ارزان و خوشخوارکی اطلاق میشود که قیمت بالایی نداشته و عموم مردم از آن استفاده میکنند. بعضی معتقدند منشا نخستین غذاهای خیابانی به ۲۰۰۰ سال پیش باز میگردد، زمانی که رومیان باستان در دکانهای خیابانی به نام ترموپلیا غذاهای گرم سرو میکردند که آثار آن به تازگی در پمپئو کشف شده است. البته در زمانهای قدیم غذاهای خیابانی عمدتا متعلق به قشرهای فقیری بود که امکانات پخت و پز مواد غذایی را نداشتند و برای تهیه غذای گرم به این دکانها مراجعه میکردند.
اما امروزه شرایط کاملا متفاوتی را در غذاهای خیابانی شاهد هستیم. چرا که اکنون طرفداران آنها تمامی اقشار طبقاتی جامعه را در بر میگیرد، حتی توریستهای بین المللیهم تمایل دارند در سفرهای خارجی خود گذری به غذافروشیهای خیابانی بیاندازند و این غذاهای محبوب و ارزان را امتحان کنند. از این رو تصمیم گرفتیم تا نگاهی به محبوبترین غذاهای خیابانی ایران بیندازیم.
فلافل
این غذای خاورمیانهای آنچنان در کشورمان قدمت و محبوبیت دارد که به راحتی در هر شهر و استانی میتوان دکه یا مغازههای فلافلی را پیدا کرد. در این بین فلافل در جنوب ایران به عنوان یک غذای محلی شناخته میشود و دستور پخت آن امضای مخصوص خودشان را دارد
. مخصوصا فلافلهای تند و معطر اهوازی که آوازه بسیاری در کشورمان به دست آورده است. بیشک بسیاری از شماها در رابطه با فلافل نام لشکرآباد را شنیدهاید. محلهای که هر توریستی باید طعم غذاهای آن را بچشد.
همچنین بد نیست بدانید مشاجرههای بسیاری برای از آن خود کردن اصالت فلافل در کشورهای خاورمیانهای وجود داشته است. از فلسطین و یمن گرفته تا لبنان و مصر همگی ،فلافل را به عنوان غذای بومی خود معرفی کردهاند که البته به استناد از منابع مختلف، مصر را میتوان منشا این غذا خوارمیانهای دانست.
لبو و باقالی داغ
یکی از صحنههای آشنا برای ما ایرانیها، دود لبوهای داغیست که در تاریکی و سرمای زمستان از گاریها به آسمان بلند میشوند. گاریهای کهنهای که در بازار و خیابانهای شلوغ بساط شدهاند و در یک سینی آن لبوهای سرخی که به سیخ کشیده شدهاند خودنمایی میکند و در سینی کناریهم باقالیهای معطر به گلپر و آویشن. چه قصد خرید داشته باشید چه نه، چه عابر باشید چه سواره، ترکیب رنگ و عطر این دو در هر شرایطی حواستان را برای لحظاتیهم که شده به خود مشغول میکند.
سمبوسه
سنبوسه یا به طور عامیانه سمبوسه از خوراکهای بسیار دیرینهای است که نخستین بار از خاور میانه به کشورهای آسیایی جنوبی، غربی و آفریقایی ورود پیدا کرد. جالب است بدانید ریشه واژه سمبوسه که امروزه مشتقات آن در سایر کشورهای خارجی نیز استفاده میشود فارسی بوده (سنبوسَگ) و شواهدی از آنهم در اشعار اسحاق موصلی و کتاب تاریخ بیهقی وجود دارد. البته این طعام خراسانی با آنچه امروزه به عنوان سمبوسه در گوشه خیابانهای شهر به فروش میرود متفاوت است. در واقع سمبوسه امروزی ایران مشتقاتی از سمبوسههای هندی است که در کشورمان رواج پیدا کرده است.
یرآلما یومورتا
همان طور که از نامش پیداست این غذای خیابانی منشا ترکی داشته و از ترکیب دو کلمه یرآلما به معنای سیبزمینی و یومورتا به معنای تخم مرغ گرفته شده است. این غذای سالم و مقوی ترکیبی از کره با تخممرغ و سیب زمینی له است که به همراه ترشی و سبزیجاتی چون خیارشور، جعفری، نعنا خشک و گوجه فرنگی به صورت ساندویچ آماده میشود. یرآلما یومورتا در شهرهای آذری زبان ایران بسیار پرطرفدار است،به ویژه در شهرهای تبریز و ارومیه که یرآلما یومورتا، حکم فلافل برای جنوبیها را دارد.
سوسیس بندری
سوسیس ریشه ایرانی ندارد اما سوسیس بندری از ابداعات ایرانیها است. نخستین بار در اوایل سده سیزدهم فردی شوروی تبار به نام لیشنیسگی تولید سوسیس را در بندرانزلی آغاز کرد، طولی نکشید که محبوبیت آن در سراسر ایران باب شد. در این میان ابتکار آبادانیها و تبدیل سوسیس به غذایی که بیشتر با ذائقه جنوبی هماهنگ باشد سوسیس بندری را متولد کرد. سوسیس بندری غذای تند و تیزی است که امروزه علاوه بر آبادان و استانهای جنوبی در سراسر ایران بسیار محبوب است.
کباب لقمه
کباب را میتوان محبوبترین غذای ایرانی نامید که اصالت آن به کشورهای خوارمیانهای بازمیگردد. کبابها غذایی ارزان به حساب نمیروند و بالعکس، از مجللترین خوراکهای ایرانی است. اما هم اکنون کباب لقمه در فرهنگ غذاهای خیابانی ایران جا افتاده است و این موضوع در شهرهای مختلفی به ویژه تهران و رشت مشهود است. کباب لقمهای که در ایران به عنوان غذایی خیابانی شناخته میشود تلفیقی از کبابِ اصیل ایرانی و کباب لقمه لبنانی است. خیابان پیروزی و چهار راه استانبول در تهران و میدان شهرداری در رشت از جملهجاهایی است که میتوانید گاری و مغازههای کباب لقمه فروشی را مشاهده کنید. البته در بحث جا دارد تا اشارهای به کباب لقمه مخصوص اصفهانیها هم داشته باشیم که با نام کباب مُشتی یا کباب زردک شناخته میشود.
دل و جگر
دل، جگر و قلوه گوسفندی از آن دست خوراکیهاییست که همانند کله پاچه یا کلا دوست ندارید یا اینکه عاشقش هستید. اگر از دوست داران این غذای با قدمت هستید بدون شک با شنیدن نامش به یاد جگرکیهایی میافتید که در تاریکی شب کنار خیابانهای کوچک و بزرگ بساط میکنند و با دود کبابش معرکه راه میاندازند. البته با وجود استقبال کمتر مردم از جگرکیها، امروزه این فست فود سنتی جایگزین ساندویچ و غذاهای آماده دیگر شده است.
بلال کبابی
بو داده، آبپز یا کبابی. ذرت آن دست خوراکیهایی است که هر طوری طبخ شود لذت بخش است. اما احتمالا شما هم با ما موافق هستید که برای ما ایرانیها بلالهای کبابی نوستالژیکترین هستند. قیمتشان کماست، سریع آماده میشوند به عنوان یک اسنک میتوانند سیر کننده باشند. همچنین بلالها از معدود خوراکیهاییاند که مراحل آماده شدنشانهم جذاب است، از پوست کندن گرفته تا در آب نمک غلطاندن، آدم دوست دارد در همان حالت ایستاده به این مراحل که دقایقی طول میکشد، خیره شود. با اینکه بیشتر در فصلهای پاییز و زمستان بلال فروشها بساط خود را در پارک وخیابانها میچینند، پیدا کردنشان در فصلهای بهار و تابستانهم کار دشواری نیست. همچنین در سراسر ایران نیز میتوان بلال فروشیهای خیابانی را پیدا کرد.
آش
آشها یکی از دیرینهترین غذا های ایرانی محسوب میشوند که تقریبا تمامی استانهای ایران دست کم یک نوع بومی و محلیاش را در کارنامه خود دارند. به طور دقیقتر بیش از ۴۰۰ نوع آش در ایران وجود دارد که هر کدام ویژگیخاص خود را دارند. هرچند همانند کباب، آش را نمیتوان یک غذای کاملا خیابانی محسوب کرد. چرا که تهیه اکثر آشهای ایرانی در زمان کوتاه ممکن نیست و این خلاف ماهیت غذاهای خیابانی در سراسر جهان است. با این وجود پیدا کردن آش فروشیهای کوچکی که در فصل سرد زمستان کام شهروندان را گرم میکنند کم نیستند. استریت فود سی تیر یکی از معروفترین خیابانهایی است که میتوانید در کنار دهها غذای مختلف آشهای خیابانی را هم امتحان کنید.
مطالب مرتبط: