از میان کوچه های شیب دار حکیم نزاری به یک عمارت می رسی که بدلیل قرار گرفتن در ارتفاع، آب و هوای مطلوبی داشته و بر سر در آن نوشته خانه شریف. وقتی واردش می شوی و پله ها را یک به یک بالا می روی و در پشت بامش می ایستی انگار تمام بیرجند و کوه های مجاورش زیر پای تو قرار داد. خنکای نسیم از میان درختان تنومند این عمارت بر صورتت می وزد و آب جریان یافته در حوض آبی حیاط عمارت را قلقلک می دهد و این می شود سرآغازی بر یک سفر تاریخی از یک خانه نه چندان بزرگ.
خانه تاریخی شریف یکی از بناهای تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی کشور بوده که در داخل بافت تاریخی شهر بیرجند در خیابان حکیم نزاری واقع شده است.
خانه شریف بدلیل داشتن ارزش های معماری با شماره ۴۵۰۵در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. این خانه بیشتر به عمارت شبیه است، چرا که از حیاط با فضای سبز، درختان کهنسال، حوض و آب نما برخوردار بوده و مهم تر از همه این که با واقع شدن در نوک تپه ای مشرف به بافت تاریخی بر همه شهر اشراف دارد. دلیل نامگذاری این محله به تپه رنگرزان به این سبب بوده که در روی تپه ای که در آنجا واقع است، در ادوار مختلف، رنگرزان قابل و ماهری مشغول بکار بوده اند.
دسترسی نامناسب به این خانه بطوریکه از کوچه پس کوچه های قدیمی و تنگ خیابان حکیم نزاری بیرجند به آن می رسی و قرار گرفتن در یکی از کوچه ها که فکرش را هم نمی کنی، باعث شده این عمارت که سالیان بسیاری است در این محله نفس می کشد و مربوط به خاندانی قدیمی در بیرجند است، ناشناخته بماند.
حیاط و اتاق هایی که برای مهمان تعبیه شده و در کنارش محلی برای آشپزی و اتاقی که به دلیل دوری از اتاقهای دیگر سکوت بر آن حکمفرماست و گویی اتاق خواب مهمانان بوده، همه و همه اینها گویای یک امر است، زندگی در سالهای گذشته این شهر و سکوت و آرامشی که ساکنان این خانه داشتند.
در زمانیکه هنوز برج های بلند این عمارت را احاطه نکرده بود و خیابان حکیم نزاری یک خیابان تجاری نبود. همان زمانیکه انسان دلش می خواهد به آرامش بازگردد و با حضور در این خانه آن را می یابد و آن گاه درک می کند که آری؛ سکوت گمشده قرنش است، سکوتی که جنس آرامش دارد و نمی توان آن را در لابلای برج های چندین طبقه و ساختمان های تجاری و آپارتمان های تنگ لمس کرد.
حال فکرش را بکن که این مکان بشود یک بوتیک هتل، جایی که چند روزی را در آن بیاسایی و جدا از تمام همهمه های شهر در سکوت این خانه روزگار بگذرانی، در حیاطش قدم بزنی و نرده های کاهگلی را بگیری و به دوردست ها خیره شوی. صبح ها با طلوع خورشید از میان شیشه های رنگی از خواب برخیزی و پنجره های رنگارنگش را باز کنی و به حیاط خانه چشم بدوزی، حوضی با کاشی کاری آبی و ماهی هایی که در آن شیطنت می کنند و درختان تنومند و باغچه زیبایش به تو صبح بخیر می گویند، از همان صبح بخیرهایی که مادربزرگ همیشه تعریفش را می کرد و گویی با نسل ما زیاد فاصله داشت.
رفع موانع گردشگری
ناصر خوش خبر، سرپرست معاونت هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی از پیگیری جدی برای رفع مشکلات دو جاذبه گردشگری در بیرجند از جمله خانه شریف خبر داد.
وی پیرامون هتل بوتیکی که کلنگ آن در عصر قاجار زده شد، ادامه داد: در بازدید از خانه شریف واقع در بافت تاریخی شهر بیرجند در خیابان حکیم نزاری، وضعیت معابر ورودی این خانه تاریخی نامطلوب ارزیابی شد که استاندار دستورات لازم را برای رفع این مشکل ارائه کرد.
سرپرست معاونت هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی بیان کرد: طی جلسه ای با شهردار و رئیس شورای اسلامی شهر بیرجند، این موضوع پیگیری و مقرر شد شهرداری، معابر ورودی خانه شریف را از محل اعتبارات سال ۱۴۰۰ بهسازی کند.
علی اصغر مونسان، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در بازدید سال گذشته خود از خانه تاریخی شریف بیرجند خواستار همکاری اداره میراث فرهنگی استان برای مرمت این بنای تاریخی شد.
وی در این بازدید بر لزوم حمایت ویژه از این پروژه تأکید کرد و خواستار همکاری اداره کل میراث فرهنگی استان برای مرمت این بنای تاریخی شد.
خانه شریف، مدرنترین و اولین بوتیک هتل شرق کشور می شود
علی شریعتی منش، معاون میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی گفت: بنای تاریخی خانه شریف در مرکز بافت تاریخی بیرجند و در موقعیتی ممتاز و مشرف به کل شهر قرارگرفته و به عنوان یکی از بناهای تاریخی ارزشمند شهر محسوب می شود.
وی با بیان اینکه این بنا مربوط به دوره قاجاریه است، افزود: در حال حاضر این بنا از دو ساختمان مجزا و متعلق به دو دوره تاریخی تشکیل شده است؛ اول ساختمان غربی، بازمانده ساختمانی است که به دوره قاجار تعلق داشته و فضاهایی مانند حوضخانه و مطبخ را در خود جای داده است.
معاون میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی بیان کرد: دوم ساختمان شمالی که متعلق به دوره پهلوی اول است و از لحاظ معماری کاملا با بخش اول متفاوت است.
شریعتی منش ادامه داد: یکی دیگر از ویژگی های این بنا حیاط آن است که بر خلاف معماری رایج مسکونی ایرانی بویژه در مناطق بیابانی که که حیاط در مرکز بنا قرار دارد و فضاهای بسته آن را احاطه کرده اند، این بنا فاقد آن ویژگی است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر این بنا در اختیار شرکت احیاء میراث کویر است و در حال آماده سازی برای احداث بوتیک هتل است، افزود: ساماندهی حیاط بنا، بام سازی، نورپردازی، مرمت دیوار پیرامونی، اجرای تاسیسات، ساخت در و پنجره، ساماندهی نماها و اجرای اندود فضاهای داخلی از مهم ترین فعالیت های انجام شده در بنا است.
معاون میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی با بیان اینکه این بنا خیابان حکیم نزاری ۶ واقع است، تصریح کرد: در سال ۹۸ با سرمایه گذاری ۲۵۰ میلیارد ریال در بافت تاریخی بیرجند عمارت تاریخی شریف با تملک ۵۱۰۰ مترمربع عرصه و بیش از ۷۰۰۰ متر مربع زیر بنا از امالک پیرامون و تجمیع آنها برای مرمت و بهره برداری از پروژه بزرگترین بوتیک هتل کشور با سرمایه گذاری هلدینگ احیای میراث کویر در حال ساخت است.
شریعتی منش یادآور شد: اکنون با فعالیت و سرمایه گذاری در عمارت شریف، بزرگترین، مدرنترین و اولین بوتیک هتل شرق کشور در حال بهره برداری است.
تاریخچه زندگی شریف ها
وی با بیان اینکه این خانه، کاربری مسکونی داشته است، تصریح کرد: این خانه مربوط به خاندان شریف بوده که در دوره قاجار این خانه را برای خود ساخته و مالک این خانه فرماندار بیرجند بوده است.
معاون میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی با بیان اینکه این خانه ملک شخصی فرماندار بوده و همراه خانواده در آن می زیست، اظهار کرد: نوادگان این خاندان هنوز هم هستند، اما میراث فرهنگی این ملک را تملک کرده و از طریق بخش خصوصی در صدد رونق بخشیدن به آن است.
شریعتی منش با بیان اینکه مرمت و بازسازی این ملک به پایان رسیده و بخش خصوصی در حال تجهیز این ملک برای ایجاد بوتیک هتل است، تصریح کرد: این ملک به دلیل زیبایی های بصری و تاریخی تبدیل به بوتیک هتل خواهد شد تا بتوان استفاده بهتری از این تاریخ و تمدن کرد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا این ملک زمانی قهوه خانه قدیمی بوده است، یادآور شد: این ملک در یک مقطع به شرکت توسعه ای اجاره داده شد و در حدود چند ماه سفره خانه سنتی و چایخانه بود که سپس تعطیل شد و میراث فرهنگی تصمیم گرفت از آن کاربری دیگری داشته باشد، به همین خاطر مرمت آن انجام گرفت و قرار است بوتیک هتل شود.
مطالب مرتبط:
