گردشگری سلامت از زمان یونان و روم باستان وجود داشته و سپس به بسیاری از کشورهای اروپایی و نقاط دیگر دنیا توسعه یافته است. از زمان باستان، افراد زیادی به منظور فراغت روحی و درمان به مجاورت رودخانه و آبهای معدنی می‌رفتند. آبهای گرم از قدیم‌الایام با آرامش و تجدید قوای جسمی و روحی انسان همراه بوده است. استفاده‌‌کنندگان از این‌گونه آب‌ها، قرن‌هاست که در آبهای گرم آب‌تنی می‌کنند و از آب چشمه‌های معدنی می‌نوشند. در انگلستان، توسعه اقامتگاه‌های کنار دریا بر اساساین باور اتفاق افتاد که استفاده آب دریا در درمان بیماری‌ها مفید است. در اروپا شهرهای بسیاری در اطراف چشمه‌های آب معدنی و تسهیلات درمانی ساخته شده است. نمونه‌های آن را می‌توان در شهرهای بادن، لاسانه، موریتس و اینترلاکن در سوییس، بادن و ویسبادن در آلمان، وین در اتریش و بوداپست در مجارستان مشاهده کرد. در این شهرها مردم از آبهای معدنی به منظور معالجه بیماری‌هایی همچون رماتیسم، عفونت‌های پوست و سوءهاضمه استفاده می‌کردند. در اروپا چشمه‌های آب معدنی و کلینیک‌های آب درمانی در اواخر قرن هجدهم مورد توجه جدی قرار گرفتند و علاوه بر این که به تجهیزات متناسب مجهز شدند فضاهای اطراف آنها نیز برای بهره‌مندی از سکون و آرامش و چشم‌اندازهای طبیعی سامان یافتند. در این قبیل کلینیک‌ها تیم‌های مشاوره پزشکی برای تجویز مدت و نحوه استفاده از هر نوع آب برای درمان بیماری‌های مختلف مشغول هستند. مراجعین به این‌گونه آب‌ها را اغلب بیمارانی که مبتلا به ناراحتی‌های پوستی، دردهای روماتیسمی، ورم مفاصل، خستگی و فرسودگی مفرط جسمی، نقرس، التهاب مهره‌ها و ستون فقرات تشکیل می‌دهند.
گردشکری سلامت، سفریست که برای تمدد اعصاب، درمان یا سلامتی انجام می شود. در این نوع سفرها گردشگران از سالن های ماساژ، غذاهای سالم و در کل هر نوع تجربه ای که برای سلامتی فرد توصیه می شود، استفاده می کنند. در این نوع سفرها علاوه بر سلامت جسم، سلامتی روح افراد هم مهم هست و برای این مورد نیز سرگرمی ها و تفریحاتی در نظر گرفته شده است. در سفرهای که با هدف سلامتی انجام می شود، اصولا گردشگران به مکان های سر می زنند که غذاها و فعالیت های آنجا تاثیر مثبتی بر سلامتی آنها بگذارد مانند چشمه های آب گرم و راه رفتن یا دراز کشیدن در این چشمه ها توسط بسیاری از پزشکان برای درمان های انواع بیماری های پوستی و عضلانی توصیه می شود. همچنین در این نوع سفر به افراد آموزش های در مورد مراقبت از خود داده می شود تا در خانه نیز این روش ها را انجام دهند مانند رژیم ها غذایی خاص.
زیر شاخه های گردشگری سلامت
گردشگری پزشکی (Medical Tourism)
درواقع گردشگری پزشکی رایج ترین و حساس ترین زیر شاخه گردشگری سلامت است. این سفر عموما برای درمان بیماری یا انجام عمل جراحی و یا چک آپ سلامت گردشگر در کلینیک‌ها و بیمارستان‌های کشوری با امکانات پزشکی بالا و هزینه‌های درمانی مناسب انجام می‌گیرد. گردشگری پزشکی یا گردشگری درمانی حساس‌ترین نوع گردشگری در بین تمام انواع گردشگری‌ها است. زیرا به طور مستقیم با جان و سلامت گردشگر مرتبط است. گرچه بسیاری از کشورهای توریستی دنیا امروزه برای کسب درآمد، خدمات گردشگری درمانی ارائه می دهند، اما مطمئنا توانمندی یک کشور در علم پزشکی و خدمات درمانی برخلاف گردشگری تفریحی و ورزشی و … چیزی نیست که صرفا با ساخت و ساز و صرف پول بدست آید. وجود پزشکان متبحر و با تجربه، سابقه علم پزشکی، وجود زیرساخت‌های درمانی و نظارتی، وجود بیمارستان‌ها و کلینیک‌های استاندارد، تجهیزات پزشکی کامل و به روز، همچنین وجود قوانین و نظارت‌های پزشکی جزو زیرساخت‌های مهم درمانی یک کشور به شمار می‌روند، تا آن کشور بتواند در مرحله بعدی با ادغام خدمات اقامتی و گردشگری اقدام به فعالیت در زمینه گردشگری سلامت کند. قابل ذکر است که کشور ایران دارای پیشینه پزشکی هزاران ساله است و همواره پزشکان ایرانی در سطح بین المللی شناخته شده بودند.
گردشگری طبیعت درمانی (Curative Tourism)
سفر درمانی به مراکز دارای منابع و خدمات درمانی طبیعی تحت نظارت پزشک را گردشگری طبیعت درمانی می‌گویند. این منابع و خدمات طبیعی شامل چشمه‌های آب گرم، دریاچه نمک، آفتاب درخشان، لجن طبی، ماساژ طبی، حمام گیاهی و همچنین محیط زیست زیبا، پاک و آرام به منظور بهبود بیماران پوستی، تنفسی، روماتولوژی، عضلانی و یا گذراندن دوران نقاهت بعد از درمان و عمل‌های جراحی صورت می‌گیرد. به لطف خدا، طبیعت متنوع ایران انواع و اقسام منابع طبیعت درمانی را در اختیار انسان‌ها گذاشته است. درحال حاضر در ایران مراکز بسیاری وجود دارد که در کنار منابع طبیعت درمانی امکانات اقامتی، رفاهی و نظارت پزشکی را برای گردشگران آماده کرده‌اند، تا گردشگران بتوانند در آرامش و رفاه کامل از این نعمت‌های خداوند استفاده کنند.
گردشگری تندرستی (Wellness Tourism)
در این نوع سفر، گردشگر به دنبال آرامش است و برای رهایی از تنش‌های زندگی روزمره و تجدید قوا، بدون مداخله و نظارت پزشکی راهی سفر می‌شود. معمولا این گردشگران بیماری جسمی مشخصی ندارند و بیشتر در پی بهره‌مندی از طبیعت شفابخش و دوری از شلوغی‌ها، تنش‌ها و آلودگی‌های زندگی شهری هستند. یکی از جاذبه‌ها و امتیازات ایران برای گردشگری درمانی در حوزه‌ی آب درمانی است، به طوری که در حال حاضر بیش از ۱۰۰۰ چشمه آب معدنی شناسایی شده است. از دیگر جاذبه‌های گردشگری تندرستی در ایران، وجود هتل‌ها و ویلاهای جنگلی، کویری، ساحلی و یا کوهستانی است. که افراد می‌توانند در آرامش کامل در محیط زیست پاک تندرستی خود را بهبود بخشند.
مطالب مرتبط:
