مریم اسماعیلی با بیان اینکه پمپ بنزین دروازه دولت پایتخت ششمین جایگاه سوخت رسانی است که در تهران ساخته شد، اظهار کرد: هم اینک حدود ۵۰۰ شی با قدمت ۵۰ تا ۱۰۰ سال در این موزه نگهداری می شود که تمامی آنها در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
وی با بیان اینکه این ۲ شی قدیمی در هیچ موزه داخلی وجود ندارد، گفت: ساخت تانکر سوخت رسان لیلاند مربوط به سال ۱۹۴۷ میلادی و تلمبه سوخت رسان ساتام مربوط به ۱۹۲۱ میلادی است.
به گفته وی، از ویژگی مهم تانکر سوخت رسان لیلاند سوخت گیری ۱۲ هزار لیتر بنزین و ویژگی تلمبه سوخت رسان ساتام، کارکرد ۵ لیتر و سپس توقف بوده است.
مدیر موزه نفت دروازه دولت درباره تانکر سوخت لیلاند گفت: شرکت سازنده از سال ۱۸۹۶ تا ۱۹۶۸ میلادی از این تانکرها می ساخت که تنها نمونه موجود از این تانکر در کشور در این موزه وجود دارد.
وی با بیان اینکه در بخش تلمبه های سوخت رسان ۱۸ مدل از قدیمی ترین تا جدیدترین آن مربوط به نفت افزار که کامپیوتری و ۴ نازله است در موزه قرار دارد، گفت: بیشتر تلمبه های قدیمی از کشورهای آمریکا، فرانسه و ژاپن است که میتوان تنوع و قدمت آنها را مشاهده کرد.
اسماعیلی با اشاره به اینکه در سالهای منتهی به سال ۱۳۲۰، چهارده پمپ بنزین با همکاری شرکت انگلیسی که در تهران به یک شکل ساخته شد، گفت: از آن جایگاه های یک شکل تنها موزه پمپ بنزین تهران دروازه دولت و جایگاه شماره ۴ هنوز هویت خود را حفظ کرده اند و جایگاه شماره ۴ ثبت ملی نیز شده است و دیگر پمپ بنزین ها به مرور تخریب و به اشکال دیگر درآمدند.
وی با بیان اینکه نخستین موزه پمپ بنزین جهان مربوط به ۱۹۱۰ میلادی و در شهر پنسیلوانیا آمریکا تاسیس شد، گفت: موزه پمپ بنزین دروازه دولت تهران هم اینک برای تبادل اطلاعات شامل عکس، فیلم و بخش علمی با بیش از ۴۰ موزه پمپ بنزین جهانی همکاری پژوهشی دارد.
اسماعیلی بیان کرد با شیوع کرونا فعالیت این موزه به صورت مجازی، اقدامات پژوهشی و ورکشاپی بوده است.
جایگاه سوخت شماره ۶ یا همان پمپ بنزین دروازه دولت در سال ۱۳۱۷ خریداری و در سال ۱۳۱۹ توسط شرکت نفت ایران و انگلیس جهت توزیع فرآورده های نفتی همچون نفت سفید و بنزین راه اندازی شد.
این جایگاه تا دهه ۷۰ فعال بود و پس از آن بدلیل عبور مترو از زیر آن فعالیتش متوقف و سالها در اختیار بخش خدمات شهری شهرداری قرار گرفت و وضعیت مناسبی نداشت. بخش موزه های وزارت نفت از سال ۹۶ با بازپس گیری این بنا نسبت به مرمت و تبدیل آن به موزه اقدام کرد.
بنای پمپ بنزین دروازه دولت در کل آجری و نمای آن به صورت طاق هایی با کاشی کاری های هفت رنگ فیروزه ای است، طاق های قوس دار با کاشی کاری های نفیس، قاب های دور هر طاق به صورت نقش گره است که با طرح های اسلیمی تزیین شده که از فضای سوختگیری تفکیک شده و دیوارهای داخلی با اندود گچ پوشانده شده است.
معرفی تاریخ جایگاه های توزیع سوخت در کشور، نمایش اشیا و اسناد مرتبط با چرخه تحول پخش فرآورده های نفتی از ابتدا تا کنون، شیوه بارگیری، حمل و تخلیه سوخت در جایگاه های عرضه از اهداف تعریف شده برای موزه پمپ بنزین بشمار می رود.
مطالب مرتبط:
