نگاهی کلی به فرآیند بازسازی موزه
موزه هنرهای معاصر تهران که حالا بیش از ۴۰ سال از زمان تاسیس آن می گذرد، یکی از مهمترین گنجینه های هنر مدرن محسوب می شود که دارای آثار هنری زیادی از دوره تاریخی پایان جنگ جهانی دوم تا دهه ۱۹۸۰ است. گفته می شود این مجموعه یکی از کامل ترین مجموعه های هنر اکسپرسیونیسم انتزاعی در جهان است که همه جنبش های هنری قرن ۱۹ و ۲۰ را پوشش می دهد.
در این مجموعه، آثار مختلفی از دوره های متفاوت کاری پابلو پیکاسو وجود دارد. همچنین «نقاشی دیواری روی زمینه قرمز هندی» اثر جکسون پولاک دیگر اثر شاخص موزه است که مشهورترین کار موزه و به لحاظ قیمتی، گران ترین اثر این مجموعه است. مجموعه بسیار معروف «مائو» و اثر «خودکشی» از اندی وارهول نیز از دیگر آثار شاخص موزه است. همچنین آثاری از بهمن محصص، پرویز کلانتری، حسین زنده رودی، محمود فرشچیان و مارکو گریگوریان در بخش نقاشی هنرمندان ایرانی وجود دارد.
اهمیت وجود این آثار و شرایط نگهداری آنها در گنجینه باعث شد که نهم اردیبهشت سال ۹۷ اعلام شود، موزه هنرهای معاصر تهران نیاز به بازسازی دارد و بدلیل تعمیرات گسترده تا آخر تابستان تعطیل خواهد بود؛ البته فرآیند بازسازی که قرار بود حدود شش ماه به طول بیانجامد، با وجود گذشت بیش از دو سال هنوز به پایان نرسیده است؛ البته عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرد که موزه هنرهای معاصر تهران تا پایان پاییز سال ۹۹ بازگشایی می شود.
اما علل طولانی شدن فرآینده بازسازی موزه هنرهای معاصر تهران، از دیگر موضوعاتی است که در ایام بازسازی موزه با چالش های زیادی همراه بوده است. همین امر سبب شد که ۳۱ تیر سال ۹۸، هادی مظفری، مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی و احسان آقایی، رئیس موزه هنرهای معاصر تهران با برگزاری یک نشست خبری درباره فرآیند بازسازی موزه توضیحات مشخصی را اعلام کنند. مظفری شرایط خاص این موزه و ارزش تاریخی که دارد را از دلایل طولانی شدن فرآیند مرمت و بازسازی عنوان کرد. نوسانات زیاد قیمت ها در بازار و همچنین نداشتن سرعت لازم از سوی پیمان کار اول، دلایل دیگر این امر عنوان شد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز از سوی دیگر مرمت گالری های موزه هنرهای معاصر برای نگهداری آثار گنجینه در مدت بازسازی موزه را از اصلی ترین دلایل طولانی شدن پروژه بازسازی این موزه عنوان کرده و گفته است: در آغاز فرایند بازسازی بحث انتقال آثار به خارج از موزه مطرح شد که اگر این امکان وجود داشت سرعت فرآیند بازسازی بسیار افزایش می یافت؛ اما به دلیل نفیس بودن آثار تصمیم گرفته شد که آثار در موزه نگهداری شوند. در نتیجه قرار شد گالری های موزه را در زمان فرآیند بازسازی تعطیل کنیم تا به محل موقت نگهداری آثار تبدیل شوند. برای اینکه بتوانیم موقتا آثار را در این گالری ها نگهداری کنیم، باید فضای گالری ها را نیز برای جلوگیری از آسیب به آثار گنجینه بازسازی می کردیم. همین امر باعث شد که فرآیند بازسازی طولانی تر شود.
سید عباس صالحی همچنین درباره افزایش بودجه بازسازی موزه هنرهای معاصر تهران، یادآور شد: بودجه ای که در آغاز پروژه برای بازسازی موزه در نظر گرفته شده بود، ۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بود که صرف بازسازی گالری ها شد. پس از انتقال آثار گنجینه به گالری ها، فرآیند بازسازی گنجینه آغاز شد که هزینه آن ۱۰ میلیارد تومان برآورد شد. در نتیجه مجموع بودجه ای که صرف بازسازی موزه هنرهای معاصر تهران شد، ۱۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بوده است. بنابراین با توجه به اینکه فرآیند بازسازی گنجینه به پایان رسیده است، انشاءالله در آذر امسال موزه هنرهای معاصر تهران بازگشایی می شود.
بخش مرمت گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران که اصلی ترین هدف بهسازی موزه عنوان شده است، به پایان رسیده و به نظر می رسد که هم اکنون کارهای انتقال آثار به گنجینه در حال انجام است. ۲۱ مرداد سال جاری، مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی با حضور اهالی رسانه از گنجینه موزه بازدید کرد و توضیحاتی را درباره تغییرات انجام شده ارائه داد و گفت: شاید در ظاهر به نظر برسد که کاری انجام نشده، اما در زیرساخت ها کارهای بسیار مهمی صورت گرفته است. در واقع یکی از مهمترین اهداف ما این بود که اگر کسی قبلا موزه را دیده و بعد از بازسازی، دوباره از موزه بازدید می کند، احساس نکند که کلا موزه تغییر پیدا کرده است.
همچنین مجید حبیبی نژاد، مدیر کنترل پروژه نیز در توضیح این اقدامات انجام شده، اظهار کرد که ظرفیت گنجینه موزه که به سه بخش اصلی، آثار کاغذی و مجسمه تقسیم می شود، برای ورود آثار جدید و تعداد قفسه های ریلی افزایش پیدا کرده است. به گفته او هم اکنون ۱۰۶ قفسه ریلی وجود دارد که ۱۳ قفسه ریلی متحرک دارد و باقی قفسه ها ثابت هستند.
حبیبی نژاد بهسازی کف، نورپردازی و هوادهی را از دیگر اقدامات صورت گرفته در جریان بازسازی موزه عنوان و اعلام کرد که گنجینه موزه هنرهای معاصر به حفاظت آتش نشانی مجهز شده و ۱۵ تشخیص دهنده آتش در محیط گنجینه استفاده شده است. همچنین برای هر سه بخش گنجینه درهای ضد سرقت نصب شده تا میزان امنیت موزه و آثار گنجینه افزایش پیدا کند.
مطالب مرتبط:
مجله ایران هتل
