در سال‌های اخیر بسیاری از گردشگرانی که به ایران سفر کرده‌اند با اشتراک‌گذاری تجربیات خود در فضای مجازی گام مهمی را در واقع‌نمایی از فضای کشور برای غیرایرانی‌ها برداشته‌اند. این واقع‌نمایی باعث کاهش ایران هراسی می شود همچنین ویژگی معروف به “مهمان‌نوازی”که شاید کمتر جایی در دنیا بتوان نشانی از آن مشاهده کرد بر این امر صحه می گذارد اما باید مرز میان مهمان نوازی و باج دادن به گردشگران را رعایت کرد.
فرهنگ تعارف، بلای جان گردشگران خارجی
محال ممکن است که وقتی از یک گردشگر خارجی درباره ایران پرس و جو کنید عبارت مهمان نواز بودن مردمان کشورمان را نشنوید و شاید بتوان گفت این اولین تصویر مثبتی است که از ایران در ذهن جهانیان نقش بسته است.
اما گویی این عبارت با فرهنگ تعارف در کشورمان درهم آمیخته است و گاهی باعث سرگردانی گردشگران خارجی می شود. باوجود اینکه آنان قبل از سفر به ایران تحقیقات لازم را به عمل می آورند و از این ماجرا تاحدودی مطلع هستند اما باتوجه به واکنش هایی که آنان در صفحه های شخصی خود در فضای مجازی نشان می دهند میتوان فهمید که توقع برخی برخورد ها مثل عدم دریافت پول در قبال دریافت جنس را نداشته اند.
در این میان همین مهمان‌نوازی ایرانیان توسط برخی مورد انتقاد قرار گرفته‌است. این گروه از منتقدین معتقدند که کمبود اعتمادبه‌نفس جمعی منجر به چنین رفتار‌هایی می‌شود و استقبال گرم و پذیرایی رایگان و خدمات‌دهی بی‌حساب، ایرانیان را در فرآیند ارتباطات اجتماعی با گردشگران خارجی در موضع ضعف قرار می‌دهد.
باید توجه داشت که در هرموقعیتی نباید رگ محبتمان باد کند و با اصرار بی رویه و دعوت گردشگران به منزل، نگاه های مستمر به آنان و نفوذ به حریم شخصیشان و ارائه خدمات بدون دریافت وجه آنان را بد عادت کنیم و خاطره خوش اقامت در ایران را برایشان تلخ سازیم. همچنین اگر قرار بر استقبال از گردشگران خارجی است تفاوتی میان چشم آبی ها، سیاه پوستان و گردشگران کشورهای همسایه قائل نشویم.
گذشته از دلایل روانشناختی و جامعه‌شناختی مهمان‌نوازی ایرانیان، در هر صورت این نکته که از زبان بسیاری از توریست‌های خارجی نقل شده‌است می‌تواند، چهره خشنی که در جنگ رسانه‌ای علیه ایران بر پا شده بود را تلطیف کند.
علاوه بر تمامی کمبود‌ها برای جذب توریسم خارجی به ایران، مانع‌تراشی فرهنگی و سیاسی ظلم مضاعف به فرهنگ غنی ایرانیان است. بسیاری از آثار تاریخی ایران جز میراث جهانی بشر محسوب می‌گردد و محروم ماندن از بازدید این آثار توسط غیرایرانیان باعث می‌شود که این آثار ناشناخته و گمنام باقی بمانند.
نکته ای که وجود دارد این است که نباید از هیچ طرفی از بوم افتاد نه با دوستی خاله خرسه توریست را برنجانیم و نه با تیغ زدن جیبش و نگاه اقتصادی آزرده خاطرش کنیم. برخی از فروشندگان تا با گردشگر خارجی مواجه می شوند قیمت هایشان را چند برابر اعلام می کنند که این امر خارج از فرهنگ زیبنده مهمان نوازی و آموزه های دینی و مذهبی است.
در اکثر کشورهای جهان، فرهنگ رفتار اقتصادی با جهانگردان این گونه نیست. درست است که آنان مسافر هستند اما چشم و گوششان بسته نیست و با توجه به گستردگی فضای اینترنت اطلاعات کلی از قیمت ها را دارند. گرانفروشی‌های اینچنینی بر حضور گردشگران اثر می‌گذارد. ما باید یاد بگیریم توریست ها را تلکه نکنیم.
البته کمبود آگاهی در این امر نقش موثری دارد چراکه ما هیچ کجا شیوه برخورد صحیح با توریست ها را یاد نگرفته ایم و جای خالی این موضوع در رسانه ها و حتی کتب درسی دیده می شود.
در این راستا وزارت گردشگری نیز باید موضوع آموزش و آماده کردن تفکر مردم نسبت به گردشگران خارجی را آماده کند. وقتی مردم آموزش‌های لازم در برخورد با گردشگر خارجی را نمی‌بینند، احتمال دارد رفتاری انجام دهند که خارج از قواعد یا عرف جذب گردشگر باشد بنابراین این وظیفه وزارتخانه است که راهنمایی رفتار استاندارد با گردشگران در شهرهای مختلف را به عموم مردم آموزش دهد. شمار کسانی که رفتار استاندارد با گردشگران خارجی دارند، در کشورما بسیار اندک است.
بسیاری تصور می‌کنند که گردشگری و پذیرا بودن از گردشگران خارجی ساده است، ولی لازم به ذکر است که این صنعت نیاز به آموزش و علم دارد.
منبع: خبرگزاری برنا
